Καλά είναι τα νέα για τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες με τραπεζικά δάνεια, καθώς η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ θα γίνεται από εδώ και στο εξής ολοένα και πιο αισθητή. Το εφετινό φθινόπωρο οι δανειολήπτες των δύο κατηγοριών αναμένεται να δουν σημαντικές μειώσεις στο κόστος εξυπηρέτησης των οφειλών τους.
Δάνεια: Οι χορηγήσεις
Πρόκειται για χορηγήσεις κοντά στα 70 δισ. ευρώ, που επιβαρύνονται με κυμαινόμενα στην πλειονότητά τους επιτόκια, τα οποία μετά την εκκίνηση της διαδικασίας αποκλιμάκωσης των δεικτών της ΕΚΤ, θα μειωθούν αισθητά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η ετήσια επιβάρυνση των υπό εξέταση ανοιγμάτων έπιασε «οροφή» στα τέλη του 2023.
Ήταν η περίοδος που τα διατραπεζικά επιτόκια euribor είχαν σκαρφαλώσει στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008, λόγω των κινήσεων της Ευρωτράπεζας για τον έλεγχο των πληθωριστικών πιέσεων.
Το μέσο επιτόκιο βρέθηκε στα τέλη της περυσινής χρονιάς έως και το 6,43% από μόλις 2,99% το Μάιο του 2023
Ειδικότερα, το Νοέμβριο του 2023 το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα δανειακά υπόλοιπα των ελεύθερων επαγγελματιών είχε αναρριχηθεί στο 7,13% έναντι μόλις 4,20% το καλοκαίρι του 2022, πριν η Φρανκφούρτη ξεκινήσει την αυστηροποίηση της νομισματικής της πολιτικής.
Ανάλογη πορεία ακολούθησε το κόστος δανεισμού και για τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, το μέσο επιτόκιο βρέθηκε στα τέλη της περυσινής χρονιάς έως και το 6,43% από μόλις 2,99% το Μάιο του 2023.
Οι λόγοι της πτώσης
Έκτοτε τα επιτόκια τόσο στα επιχειρηματικά, όσο και στα επαγγελματικά δάνεια, υποχωρούν σταθερά. Αυτό, σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους οφείλεται σε δύο λόγους:
Πρώτον, πολλοί δανειολήπτες πέτυχαν μέσω διαπραγμάτευσης με τον πιστωτή τους τη μείωση των spreads, ενώ φαίνεται πως στην προκειμένη περίπτωση λειτούργησε ο ανταγωνισμός, μιας και τα πιστωτικά ιδρύματα δίνουν μάχη για τη χρηματοδότηση των νομικών προσώπων με την καλύτερη πιστοληπτική αξιολόγηση, ο αριθμός των οποίων δεν είναι απεριόριστος.
Δεύτερον, ξεκίνησε ουσιαστικά από την άνοιξη του 2024 η υποχώρηση των συνδεδεμένων με τα συγκεκριμένα προγράμματα ευρωπαϊκών δεικτών αναφοράς.
Συγκεκριμένα, το euribor 1 μήνα, από το οποίο εξαρτάται η πλειονότητα των χορηγήσεων, πλην των στεγαστικών δανείων, σημείωσε πτώση από τη ζώνη του 3,9% στο 3,4% σήμερα.
Οι δύο αυτοί παράγοντες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για τη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης των συγκεκριμένων χρηματοδοτήσεων.
Με βάση την Τράπεζα της Ελλάδος, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα δάνεια των ελεύθερων επαγγελματιών είχε υποχωρήσει από τα υψηλά του έως και τον περασμένο Ιούλιο κατά 36 μονάδες βάσης στο 6,77% και των αντίστοιχο των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων κατά 51 μονάδες βάσης στο 5,92%.
Έκτοτε το euribor 1 μήνα βρέθηκε ακόμη πιο χαμηλά, κατά 25 μονάδες βάσης, εξέλιξη που θα αποτυπωθεί στα στοιχεία που θα ανακοινώσει η κεντρική τράπεζα για τα επιτόκια του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου.
Η ελάφρυνση των δόσεων δεν θα σταματήσει εδώ, αλλά θα συνεχιστεί κατά πάσα πιθανότητα έως το τέλος της εφετινής χρονιάς και καθόλη τη διάρκεια του 2025, καθώς η ΕΚΤ θα προχωρά σε περικοπές των δεικτών της.
Τραπεζικές πηγές δεν αποκλείουν μία υποχώρηση του μέσου κόστους δανεισμού κατά 150 μονάδες βάσης σε βάθος 12μήνου από τα τρέχοντα επίπεδα.
Η λιανική τραπεζική
Από την άλλη, δεν αναμένεται προς ώρας να επωφεληθούν όσοι αποπληρώνουν στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο.
Από τη μία πλευρά, τα δάνεια στέγης προστατεύονται ήδη από την άνοιξη του 2023, καθώς οι τράπεζες ενεργοποίησαν πλαφόν στο ύψος των ευρωπαϊκών δεικτών αναφοράς στα επίπεδα που βρίσκονταν στις αρχές της περυσινής χρονιάς.
Έκτοτε οι δόσεις τους έχουν σταθεροποιηθεί. Η συγκεκριμένη δράση έχει ισχύ έως και το Μάιο του 2025. Για να δουν μέχρι τότε οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες μείωση των μηνιαίων καταβολών τους θα πρέπει, ανάλογα με το πρόγραμμά τους:
– Το euribor 1 μήνα να πέσει κάτω από το 2,7% έναντι 3,4% σήμερα
– Το euribor 3 μηνών κάτω από το 2,85% έναντι 3,47% σήμερα
– Το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ κάτω από το 3,3% έναντι 3,65% σήμερα
Από την άλλη πλευρά, στη συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών δανείων τα επιτόκια καθορίζονται διοικητικώς από τις τράπεζες. Άρα η όποια ελάφρυνση εξαρτάται από την πολιτική που θα εφαρμόσουν οι τελευταίες και όχι από την πορεία των δεικτών της ΕΚΤ.
Να σημειωθεί πάντως ότι κατά την περίοδο σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής τα επιτόκιά τους δεν αυξήθηκαν σε γενικές γραμμές. Άρα δεν θα πρέπει να αναμένουν οι δανειολήπτες σημαντικές μεταβολές στις δόσεις τους το επόμενο διάστημα.
ot