Το Υπουργείο Εργασίας παρεμβαίνει άμεσα με τη χορήγηση χαμηλότοκων δανείων για απόκτηση α’ κατοικίας σε νέους έως 39 ετών στους οποίους απευθύνεται αποκλειστικά και το πρόγραμμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για Νέους».
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος και για την ενεργοποίηση, από 1/2/2023 του νέου προγράμματος επιδότησης των δανειοληπτών από τις τράπεζες, με νέο στεγαστικό δάνειο για την κάλυψη του 50% της αύξησης του επιτοκίου (από 30/6/2022 και μετά) για τους επόμενους 12 μήνες.
Τα προγράμματα αυτά, Υπουργείων και Τραπεζών, καθώς και το πρόγραμμα «Κάλυψη» του Υπ. Εργασίας για την απόκτηση στέγης από άτομα που είναι δικαιούχοι του Ε.Ε.Σ. (Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα) είναι μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η αλματώδης αύξηση των ενοικίων.
Στην Πάτρα από το 2022 η δαπάνη για ένα τριάρι περί τα 100 τ.μ. «αγγίζει» τα 600 ευρώ/μήνα! Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Πανελλαδικού Κτηματομεσιτικού Δικτύου E-Real Estates, την οποία φιλοξένησε η «Γ» από την περασμένο Δεκέμβριο, η συσσωρευτική αύξηση των ενοικίων από το 2018 έως και το 2022 στην Πάτρα κυμάνθηκε στο 49,23%. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στην Αθήνα με 53% και μέσο ενοίκιο για ένα τριάρι περί τα 740 ευρώ, όσο ο κατώτερος μισθός.
Το… σήμα για την αύξηση των ενοικίων προ τριετίας, δόθηκε λόγω της εξόδου από το μνημόνιο και τις βασικές συνέπειες που ήταν το «πάγωμα» στις κατασκευές αλλά και στις αναπροσαρμογές μισθώσεων. Την ίδια περίοδο «πάγωσε» τόσο η κατασκευή νέων κατοικιών όσο και η χορήγηση νέων στεγαστικών δανείων καθώς για μια 10ετία (2009-2018) οι τράπεζες έπαψαν να χρηματοδοτούν την αγορά κατοικιών ενώ η ζήτηση παρέμενε σταθερή. Τα τραπεζικά ιδρύματα, πλέον, για τη χορήγηση στεγαστικού δανείου ζητούν το 25-30% της αξίας του ακινήτου ως ιδία συμμετοχή από τον δανειολήπτη ενώ στην περίοδο των «παχιών αγελάδων» κάλυπταν από 95-100% του κόστους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα από το 2016 και μετά να κατασκευάζονται 15 φορές λιγότερες κατοικίες σε σύγκριση με το 2007.
Το «πάγωμα» στις κατασκευές είχε ως αποτέλεσμα το 2020 το ποσοστό ιδιοκατοίκησης να μειωθεί από το 75,4% το 2019, στο 73,9% το 2020 και στο 73,3% το 2021. Δηλαδή, η Ελλάδα έχασε 2,1 ποσοστιαίες μονάδες το χρονικό διάστημα 2019-2021.
Η μείωση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης κατά 2,1 ποσοστιαίες μονάδες αντιστοιχεί περίπου σε 82.947 λιγότερες κατοικίες. Μέσα στην τελευταία 10ετία η ζήτηση άγγιξε 200.000 κατοικίες, η κτηματαγορά δεν διέθετε όμως απόθεμα τόσο προς μίσθωση όσο και αγορά- κατασκευή νέας.
Σήμερα η εργασιακή ανασφάλεια στην ηλικιακή ομάδα 24-35 ετών αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα, ενώ το 67% των νέων 24-35 ετών διαμένουν ακόμη στο παιδικό δωμάτιο. Τέλος και η ραγδαία αύξηση των ενοικίων συμπίπτει και με την εμφάνιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης (AirBNB) η οποία, εξαιτίας της ζήτησης, δεσμεύει πολλούς ιδιοκτήτες από το να προχωρήσουν σε μακροχρόνιες συμβάσεις με οικογένειες.
Το τελευταίο διάστημα υπάρχει πίεση για μείωση στις Α.Α. καθώς, λόγω των ορίων που έχουν τεθεί στο πρόγραμμα για τα χαμηλότοκα δάνεια, πολλές περιοχές της Πάτρας εξαιρούνται του δικαιώματος απόκτησης ενός διαμερίσματος άνω των 80 τμ. (σε Μποζαΐτικα, Αγυιά, Κουκούλι, Μπεγουλάκι, Εγλυκάδα, Αρόη και Ρίο οι Αντικειμενικές είναι από 1.300 ευρώ/τμ. και άνω). Η μείωση των Αντικειμενικών στην Πάτρα εκτιμάται ότι θα αυξήσει τους δικαιούχους και στο νέο «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους».