Με μεγάλη επιτυχία διεξήχθη το ιδιαιτέρως ενδιαφέρον επιστημονικό Συνέδριο Ιστορίας με θέμα «Ιστορικές πηγές. Από την αναζήτηση στη χρήση και την αξιοποίησή τους», το οποίο συνδιοργάνωσαν ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Αιγιαλείας και Καλαβρύτων, το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Μεθοδολογία Κριτικής και Έκδοσης Ιστορικών Πηγών του Ιονίου Πανεπιστημίου και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αποφοίτων Αρχειονομίας – Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, από την Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου έως την Κυριακή 1η Οκτωβρίου 2023, στο Συνεδριακό Κέντρο του ξενοδοχειακού συγκροτήματος «Σήμαντρον» στον Ελαιώνα Αιγιαλείας.
Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, του Δήμου Αιγιαλείας και του τμήματος Γενικών Αρχείων του Κράτους και ξεχώρισε τόσο σε επίπεδο συμμετοχής και ενδιαφέροντος, όσο και σε επίπεδο υψηλών επιστημονικών εισηγήσεων από σημαντικούς Πανεπιστημιακούς Καθηγητές.
Ο Σεπτός Ποιμενάρχης μας, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Ιερώνυμος, ο οποίος παρευρέθη κατά την έναρξη του Συνεδρίου, στο μήνυμά του προς τους εκλεκτούς προσκεκλημένους και τους διοργανωτές του Συνεδρίου τόνισε ότι: «Το παρελθόν δεν είναι ένα χρονικό απολίθωμα, αλλά το απαραίτητο θεμέλιο του σήμερα. Και τούτο γιατί το παρόν με το σύνολο των ιστορικών συνθηκών ορίζει το περιεχόμενο της δράσης μας για το αύριο. Η ιστορική γνώση και ειδικότερα η γνώση της ιστορίας μας, μέσα από τα μακραίωνα χειρόγραφα και παλαίτυπα βιβλία με τις βιβλιογραφικές σημειώσεις τους και τα ενθυμήματα, χαράσσουν και συντηρούν αλάνθαστα τη φυσιογνωμία και την πολιτισμική ιδιοτυπία μας, ενώ συγχρόνως διαμορφώνουν ανθρώπους που αντιστέκονται ανατρέχοντας σε πηγές, που αποδεικνύουν και που δεν είναι διατεθειμένοι να παραδοθούν στο ρεύμα της ισοπέδωσης και της ομοιομορφίας». Αναφερόμενος στα χειρόγραφα και τα παλαίτυπα των Ιερών Μονών του Μεγάλου Σπηλαίου Καλαβρύτων και των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αιγιαλείας υπογράμμισε ότι: «διαφυλάσσουν πλήθος πνευματικών θησαυρισμάτων και κομίζουν σημαντικές ιστορικές πληροφορίες για την εξαιρετική ακμή που γνώρισαν τα μοναστήρια εκείνη την εποχή. Είναι ικανοί μάρτυρες της δημιουργικής και βαθιάς πίστεως του λαού μας σε στιγμές πνευματικής εξάρσεως και ευλαβείας, συγχρόνως, όμως, και θεματοφύλακες της ελληνικής γραμματείας και ιστορίας».
Τέλος, ο Σεβασμιώτατος επεσήμανε ότι η συμμετοχή της Ιεράς Μητροπόλεως είναι αφιερωμένη «στη μνήμη του μακαριστού Μητροπολίτη Σηλυβρίας κυρού Αιμιλιανού Τιμιάδη, επί τη συμπληρώσει δεκαπενταετίας († 21 Φεβρουαρίου 2008) από της εκδημίας του εις Κύριον, επειδή ο χώρος διεξαγωγής του Συνεδρίου, το Συνεδριακό Κέντρο στο «Σήμαντρο», έγινε με την αγάπη και την οικονομική στήριξη του μακαριστού, ο οποίος ήταν ένας μεγάλος πνευματικός άνδρας, πολύγλωσσος, με μεγάλες θεολογικές γνώσεις και πολλές περγαμηνές, που αγαπούσε πολύ την επιστήμη και την έρευνα».
Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου αναπτύχθηκαν ενδιαφέρουσες επιστημονικές εισηγήσεις από εκλεκτούς επιστήμονες, μεταξύ των οποίων οι Καθηγητές κ. Αθανάσιος Φωτόπουλος, κ. Αντώνιος Κλάψης, κ. Αθανάσιος Ευσταθίου, κ. Χρήστος Ζαμπακόλας, κ. Φωτεινή Χαιρέτη και ο κ. Ηλίας Χρυσοστομίδης. Οι εισηγήσεις αφορούσαν τις ιστορικές πηγές και τη σημασία τους στην προσέγγιση και ανάδειξη των ιστορικών γεγονότων, ενώ ταυτόχρονα οι εισηγητές παρέθεσαν αξιόλογο υλικό από την αρχαία, τη νεότερη και τη σύγχρονη Ελληνική Ιστορία.
Εκ μέρους της Ιεράς Μητροπόλεως ανέπτυξε εισήγηση η κ. Χρύσα Δημητρίου, Θεολόγος, υποψηφία Διδάκτορας του ΑΠΘ και συνεργάτιδα της Ιεράς Μητροπόλεως, με θέμα «Η ιστορική βιβλιοθήκη της Ιεράς Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου και τα διασωθέντα χειρόγραφα αυτής». Αναφέρθηκε στα σωζόμενα χειρόγραφα της Ιεράς Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, στο περιεχόμενο, τη σημασία τους για την ιστορία της Μονής, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, και την ανεκτίμητη αξία τους.
Στο πλαίσιο του Συνεδρίου οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν τις Ιερές Μονές του Μεγάλου Σπηλαίου Καλαβρύτων και των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αιγιαλείας, όπου ξεναγήθηκαν και πραγματοποίησαν workshop Παλαιογραφίας από τους ειδικευμένους Καθηγητές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την τελευταία ημέρα, κατά την αποτίμηση των εργασιών του Συνεδρίου και την εξαγωγή των συμπερασμάτων, τόσο οι μετέχοντες εισηγητές, όσο και ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Αιγιαλείας και Καλαβρύτων κ. Γεώργιος Γεωργόπουλος εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη και τις εγκάρδιες ευχαριστίες τους προς τον Σεπτό Ποιμενάρχη μας κ. Ιερώνυμο για την πολύτιμη συμβολή και την ενεργή και έμπρακτη συμμετοχή του στην οργάνωση και πραγματοποίηση του Συνεδρίου, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Θα ήθελα να σταθώ στην φιλοξενία που τύχαμε από το «Σήμαντρον», που είναι ένας εξαιρετικός χώρος. Τα περισσότερα εύσημα θα πρέπει να δοθούν στην καθοριστική βοήθεια που είχαμε από την Ιερά Μητρόπολη και τον ίδιο τον Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Ιερώνυμο, ο οποίος προσέφερε τα μέγιστα στο να επιτύχει αυτό το εγχείρημα».