του Αχιλλέα Ροδίτη | Αχαϊκή Πολιτεία
Όπως αποκαλύπτει σήμερα η εφημερίδα «Πολιτεία» στο αναλυτικό ρεπορτάζ στη σελίδα 19, μία από τις πιο καθοριστικές παραμέτρους που αύξησαν την τιμή του λαδιού, εκτός της κλιματικής κρίσης και της έλλειψης εργατών γης, είναι η ύπαρξη «καρτέλ» που «ανεβάζει» τις τιμές στη χονδρική, ώστε η μεγαλύτερη ποσότητα ελαιολάδου να καταλήγει στα χέρια Ιταλών εισαγωγέων εξαιτίας της αδυναμίας των ελλήνων να πληρώσουν 170 ευρώ για έναν τενεκέ.
Γίνεται λόγος για τακτικές «μαφίας» που κυριαρχούν στην «πιάτσα» αλλά ακόμα και για εργαστήρια που «ξεφύτρωσαν» στη Βόρεια Ελλάδα, όπου «προμηθευτές» παίρνουν το λάδι, το αναμειγνύουν με λάδια άλλης ποιότητας και στη συνέχεια το μεταπωλούν σε Ιταλούς έχοντας ανοίξει δίαυλο «μαύρης» αγοραπωλησίας από την οποία θησαυρίζουν.
Εάν λοιπόν το λάδι που παραλαμβάνουν είναι κλεμμένο, άρα τους κοστίζει λιγότερο η αγορά του, το τελικό κέρδος τους είναι πολύ μεγαλύτερο. Με άλλα λόγια, έχει στηθεί ένα ευρείας κλίμακας «κύκλωμα»… κλοπής, κλεπταποδοχής και αλλοίωσης του παραγόμενου «παρθένου» ελαιολάδου, (που μόνο «παρθένο» καταλήγει να μην είναι στο τέλος…), που αποφέρει πολλές χιλιάδες ευρώ τα οποία κατατίθενται ακόμα και σε τράπεζες του εξωτερικού!
Το περυσινό λάδι στην τριπλάσια τιμή, το φετινό «ίσον πόσο» του χρόνου…;
Την ώρα που η ακρίβεια τινάζει στον «αέρα» τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών και φθάσαμε στο σημείο να μπαίνει πια στη δημόσια συζήτηση μέχρι και η σύγκριση με τις τιμές προϊόντων στο εξωτερικό, παρά τους πολλαπλάσιους μισθούς, το ελληνικό παρθένο ελαιόλαδο είναι εκείνο που προκαλεί τη μεγαλύτερη οργή και απορία!
Όλα αυτά διότι η αγορά του λαδιού στη λιανική εκτινάχτηκε σε πάνω από 14 ευρώ, (όπως από καιρό γράφαμε στην «Πολιτεία»), αλλά το χειρότερο είναι ότι αυτή η τιμή αφορά το περυσινό λάδι που είχε πουληθεί για 3,5 ευρώ (το πολύ) στη χονδρική αγορά. Γεγονός που προϊδεάζει για ακόμα μεγαλύτερες τιμές όταν θα αρχίσει να φτάνει στο ράφι το φετινό λάδι, που θα έχει όντως πουληθεί ακριβότερο στη χονδρική.
8 ΕΥΡΩ ΧΟΝΔΡΙΚΗ ΣΤΑ ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΑ!
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Πολιτείας» και έχοντας μιλήσει τις προηγούμενες μέρες με ελαιοπαραγωγούς από την Αχαΐα και την Ηλεία, φέτος θα πουληθεί στη χονδρική στα 8 ευρώ (από 7,80 έως και 8,20)! Αυτή είναι η τιμή που κατά πληροφορίες έχουν ήδη δώσει τα Ελαιοτριβεία, όταν πέρυσι αγόραζαν το λάδι για 3,50 και το ανώτερο 4 ευρώ το λίτρο. Με άλλα λόγια, η τιμή στη χονδρική από πέρυσι μέχρι φέτος έχει ήδη διπλασιαστεί.
ΦΘΗΝΟΤΕΡΟ ΤΟ ΛΑΔΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
την ώρα που σε ευρωπαϊκές χώρες το βρίσκεις μόλις στα 10 ευρώ, τιμή που συμπεριλαμβάνει έξοδα μεταφοράς και ό,τι άλλο «ανεβάζει» την τιμή ενός εξαγώγιμου προϊόντος. Άλλωστε πριν λίγες μέρες δείξαμε φωτογραφία από ελαιόλαδο σε σούπερ μάρκετ των Βρυξελλών που το βρήκαμε στα 9 και κάτι ευρώ (ένθετη φωτογραφία).
«ΜΠΡΟΣΤΑ» ΤΑ ΠΥΡΗΝΕΛΑΙΑ!
Στα ράφια των ελληνικών σούπερ μάρκετ άρχισαν να μπαίνουν στην πρώτη θέση τα πυρηνέλαια και τα σπορέλαια που είναι φθηνότερα. Το πυρηνέλαιο παράγεται από τον πυρήνα της ελιάς και από υπολείμματα στους τενεκέδες με τους οποίους μεταφέρεται το παραγόμενο λάδι.
ΤΑ ΑΙΤΙΑ:
Ποια όμως είναι η αιτία ή μάλλον ποια τα αίτια (γιατί δεν είναι μόνο ένα το πρόβλημα) που οδηγούν σε αυτήν την «κούρσα» ακρίβειας του λαδιού; Σύμφωνα με τους παραγωγούς είναι τρεις οι παράγοντες, με τον σημαντικότερο όλων όμως να αφορά το «καρτέλ» πώλησης ελαιολάδου στο εξωτερικό. Οι παράγοντες είναι οι εξής:
- ΕΡΓΑΤΕΣ ΜΕ 60 ΕΥΡΩ ΜΕΡΟΚΑΜΑΤΟ!
Πρώτον: Η αύξηση του κόστους εργασίας εξαιτίας της έλλειψης εργατών γης. Σύμφωνα με παραγωγούς, το μεροκάματο για μάζεμα ελιών πρόπερυσι ήταν στα 25 ευρώ, πέρυσι ξεπέρασε τα 30 και τα 35 ευρώ, ενώ φέτος αναμένεται να φθάσει το εξωπραγματικό των 55 έως και 65 ευρώ ανά εργάτη! Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά παραγωγός ελαιολάδου από την Δυτική Αχαΐα, «η τραγική έλλειψη σε εργάτες γης έχει οδηγήσει σε προετοιμασία για τη συγκρότηση συνεργείων από τα τέλη Σεπτεμβρίου.
- ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Η αναφορά γίνεται για την κλιματική κρίση που άλλαξε τις συνθήκες που με τη σειρά τους επηρέασαν την ποσότητα του παραγόμενου λαδιού ανά δένδρο, ως εκ τούτου επηρεάστηκε και η τελική τιμή πώλησής του.
- ΤΟ «ΚΑΡΤΕΛ» ΕΞΑΓΩΓΗΣ
Φθάνοντας στο παράγοντα που προβληματίζει πιο έντονα, παραγωγοί μιλούν για «καρτέλ» το οποίο διαμορφώνει τις τιμές του λαδιού, μέσω της επικυριαρχίας ξένων αγοραστών οι οποίοι έχουν βάλει «πόδι» στην ελληνική παραγωγή. Όπως τονίζεται, το θέμα αφορά κυρίως Ιταλούς εισαγωγείς οι οποίοι αναζητούν διακαώς ελληνικό λάδι, καθώς η παραγωγή του ιταλικού λαδιού μειώθηκε την τελευταία διετία στο 1/3.
Αποτέλεσμα αυτού είναι να εκδηλώνεται έντονη ζήτηση ελληνικού λαδιού το οποίο αναμιγνύεται με ιταλικό λάδι για να εξαχθεί στην Ιαπωνία, την Κίνα και τις ΗΠΑ. Ή εξάγεται μη αναμεμιγμένο στην Ισπανία, (όπου επίσης υπήρξε αισθητή μείωση παραγωγής), για να ακολουθηθεί η ίδια ακριβώς διαδικασία! Έτσι, οι Ιταλοί «ανεβάζουν» την τιμή χονδρικής, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο να διατηρηθεί η ελληνική αγορά σε πιο φυσιολογικά επίπεδα…
ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΓΕΩΤΕΕ
Στα… 170 ευρώ ο τενεκές λαδιού!
Ο Γεωπόνος και Πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου (ΓΕΩΤΕΕ) Δυτικής Ελλάδας, αλλά και Τομεάρχης Αγροτικής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. κ. Θανάσης Πετρόπουλος, επισημαίνει στην «Πολιτεία» ότι το «εθνικό μας προϊόν» δεν αποτελεί εξαίρεση από το πόσο απασχολεί η τιμή του τον μέσο Έλληνα καταναλωτή.
«Σε μια εποχή», όπως αναφέρει, «που πρόσφατη δημοσκόπηση δείχνει ότι το 86% των ερωτηθέντων απάντησαν πως η ακρίβεια είναι το σημαντικότερο πρόβλημα τους, με το 46% να απαντά ότι πρωτίστως τους απασχολεί η τιμή στα τρόφιμα, το λάδι αποτελεί το κυρίαρχο πρόβλημα».
Επιβεβαιώνει ότι «από το καλοκαίρι παρατηρείται ο τριπλασιασμός της τιμής μεταξύ πώλησης παραγωγού και αγοράς καταναλωτή και πρόκειται για λάδι περσινής παραγωγής».
1Η ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΤΑ 9,25 ΕΥΡΩ
Και αναφέρει ότι για την φετινή παραγωγή, η ακαρπία της ελιάς λόγω των παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών τον χειμώνα, η ανομβρία και το υψηλό κόστος καλλιέργειας, μείωσαν την παραγωγή ελαιόλαδου για τη χώρα μας.
«Έτσι», επισημαίνει, «στην πρώτη δημοπρασία πώλησης ελαιόλαδου που έγινε από τον Αγροτικό συνεταιρισμό Αγίων Αποστόλων Λακωνίας, το λάδι πωλήθηκε στην τιμή των 9,25 ευρώ/λίτρο και αυτό δείχνει την τάση της ανοδικής πορείας της τιμή».
Τον αρχικό ενθουσιασμό μεταξύ των παραγωγών διαδέχθηκε ο έντονος προβληματισμός: θα μπορέσει ο καταναλωτής να αγοράσει τον τενεκέ από τον παραγωγό στην τιμή τον 170 ευρώ; Οι μισθοί στην Ελλάδα δεν είναι παρόμοιοι με αυτούς της Ελβετίας ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να αγοράζει το λάδι με 15 ευρώ το λίτρο».
Για τον κ. Πετρόπουλο, το ζητούμενο είναι η ικανοποιητική τιμή παραγωγού και η προσιτή τιμή στον καταναλωτή. Αλλά για να επιτευχθεί αυτό, όπως λέει, πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή η πρόταση που διατυπώθηκε προς την κυβέρνηση από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Νίκο Ανδρουλάκη, για μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά και, συγχρόνως, την διενέργεια αποτελεσματικών ελέγχων στην αγορά, «ώστε να υπάρξει ένα δίχτυ προστασίας για τους πιο αδύναμους και τη μεσαία τάξη».