ΑΦΙΛΟΞΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΓΙΑ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ: Έρευνα και στην Πάτρα για “εχθρικές” συσκευασίες

– Έγινε μελέτη και ακολουθεί πιο λεπτομερής έρευνα, στην Πάτρα και την Αχαΐα, για να καταγραφούν οι ανάγκες των ηλικιωμένων, που με τη σειρά τους θα διαμορφώσουν «πακέτο» οδηγιών ακόμα και για αλλαγές σε γνωστές μας συσκευασίες…

 του Αχιλλέα Ροδίτη

Προβλήματα αντιμετωπίζουν ηλικιωμένοι συμπολίτες μας ακόμα και στο να κάνουν τα πιο εύκολα, για εμάς, πράγματα της καθημερινότητας. Από το ανοίξουν ένα σακουλάκι από το σούπερ μάρκετ, μέχρι να ανοίξουν κι ένα μικρό μπουκαλάκι νερό! Όλος ο κόσμος έχει φτιαχτεί για τους νεότερους κι είναι απολύτως εχθρικός για τους ηλικιωμένους», είχε δηλώσει για αυτήν την έρευνα ο γνωστός πατρινός Κοινωνικός Λειτουργός Ανδρέας Γριντέλας.

Το πρώτο σκέλος από την νεότερη είδηση και εξέλιξη αυτής της υπόθεσης, είναι ότι αυτή την περίοδο ολοκληρώθηκε μία ακόμα μελέτη, σε πανελλαδική κλίμακα, που προσδιορίζει επακριβώς τα προβλήματα και την αδικαιολόγητα δύσκολη κατάσταση που βιώνουν άνθρωποι της τρίτης ηλικίας. Και τα συμπεράσματά της περιγράφονται παρακάτω στο ρεπορτάζ, από τον επικεφαλής ομάδας επιστημόνων που έλαβαν μέρος σε αυτήν, (τον κ. Γριντέλα).

Το δεύτερο σκέλος της είδησης, είναι ότι τα συμπεράσματα κρίθηκαν σε ακραίο βαθμό ανησυχητικά και ήδη την περασμένη Πέμπτη το πρωί, εστάλη από την μη κυβερνητική οργάνωση «ΑΝΤΑΜΑ» ηλεκτρονικά η έγκριση – εντολή, προκειμένου να ξεκινήσει πιο λεπτομερής έρευνα σε επίπεδο Πάτρας και Αχαϊας, αλλά και να προσδιοριστούν οι αλλαγές που πρέπει να υπάρξουν, τόσο σε επίπεδο προϊόντων, όσο και σε επίπεδο διαμόρφωσης υποδομών από πλευράς αυτοδιοικητικών αρχών. Η έρευνα αυτή θα διεξαχθεί με γνώση συναρμόδιων υπουργείων που αφού συλλέξουν όλες τις έρευνες που θα γίνουν ανά Περιφέρεια, θα ακολουθήσει η διαμόρφωση νέων οδηγιών που θα εναρμονίζονται με τις ανάγκες των συνανθρώπων μας πιο μεγάλης ηλικίας.

ΤΙ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Το πόρισμα της μελέτης που ήδη έγινε, το παραθέτουμε αυτολεξεί, όπως ακριβώς δημοσιεύτηκε μετά την ολοκλήρωση της αποστολής των επιστημόνων που ενήργησαν σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών. Και απομένει τις επόμενες μέρες να ξεκινήσουν, οι ίδιοι επιστήμονες, την λεπτομερέστερη έρευνα…

ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΡΙΝΤΕΛΑΣ: «Κάτω τα χέρια από τα Γηρατειά»

«Η Τρίτη ηλικία αποτελεί την μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα που συχνά βρίσκεται στο περιθώριο. Στο πλαίσιο της έξαρσης των κοινωνικών ζητημάτων που διακατέχει την εποχή μας, έκανε την εμφάνιση του ο ηλικισμός (ageism), δηλαδή ο ρατσισμός που βιώνουν τα μεγαλύτερα άτομα λόγω της ηλικίας τους. Το συγκεκριμένο φαινόμενο παρουσιάζεται με διάφορους τρόπους που δεν είναι πάντα εμφανείς, και οι απόψεις ως προς αυτό ποικίλλουν.

Ο ηλικιακός ρατσισμός (ageism) μπορεί να αναφέρεται σε πολιτικές και νόμους που περιορίζουν τα άτομα λόγω της ηλικίας τους (θεσμικός), σε αλληλεπιδράσεις μεταξύ ατόμων (διαπροσωπικός) αλλά και σε πρακτικές όπου το άτομο στρέφεται ενάντια στον εαυτό του (αυτοκατευθυνόμενος). Ο ηλικισμός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τόσο την υγεία, όσο και την οικονομική κατάσταση του ατόμου (WHO, 2021). Ο ρατσισμός στους ηλικιωμένους μπορεί να εμφανιστεί και στις δομές υγείας όπως τα νοσοκομεία. Έρευνες έχουν δείξει ότι τόσο γιατροί όσο και νοσηλευτές αλλά και φοιτητές ιατρικών επιστημών λειτουργούν με πρακτικές διακρίσεων απέναντι στους ηλικιωμένους διακινδυνεύοντας συχνά την υγεία τους.

Ορισμένες φορές τα στερεότυπα συνδέονται με την ηλικία και αυτό αποτελεί αρνητικό χαρακτηριστικό που σχετίζεται με την γήρανση . Με αυτό τον τρόπο τα στερεότυπα επηρεάζουν τον ηλικιωμένο ψυχικά, σωματικά, πνευματικά. Τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας μπορούν, επίσης, να πέσουν θύματα οικονομικής εκμετάλλευσης, η οποία ορίζεται ως η χρησιμοποίηση των χρηματικών πόρων ή της περιουσίας του ηλικιωμένου, σε αντίθεση με τις επιθυμίες του ή τις ανάγκες του ή το συμφέρον του ή ακόμα προς όφελος του θύτη.

Πολλές φορές οι ηλικιωμένοι δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν καταστάσεις στις οποίες βιώνουν ηλικιακό ρατσισμό. Αυτό επιβεβαιώνεται από συνεντεύξεις της ομάδας φοιτητών Κοινωνικής Εργασίας του Πανεπιστημίου Πάτρας με τα μέλη του Α’ Κ.Α.Π.Η. του Κοινωνικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων, κατά την οποία οι ηλικιωμένοι δεν κατανόησαν πλήρως, στην αρχή, την έννοια του ρατσισμού και υποστήριξαν ότι δεν έχουν βιώσει κάτι παρόμοιο, άποψη που άλλαξε  όταν κατανοήσαν τον όρο του ηλικιακού ρατσισμού. Ενδεικτικά ανέφεραν πώς δεν επηρεάζονται από τα αρνητικά σχόλια για την ηλικία τους και μάλιστα το διασκεδάζουν, τονίζουν όμως ότι η νέα γενιά δεν δείχνει σεβασμό απέναντι τους σε πολλάθέματα στην καθημερινότητά τους.

0μάδα ηλικιωμένων γυναικών στο Α ΚΑΠΗ θυμούνται να έχουν υποστεί κάποια μορφή διάκρισης λόγω της ηλικίας τους. Μεταξύ άλλων μία ωφελούμενη μας έδωσε την εξής απάντηση: «όταν κάποια στιγμή βίωσα ηλικιακό ρατσισμό, στάθηκα να  εξηγήσω στον νεότερο τους λόγους για τους οποίους αυτό που ισχυρίζεται, είναι λάθος. Κανένα σχόλιο δεν μπορεί να με βλάψει αν είμαι καλά με τον εαυτό μου. Είναι στο χέρι μου όμως να δώσω στον νέο την ευκαιρία να καταλάβει πως ανάμεσα μας δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο ή λιγότερο από μία ηλικία. Ήμασταν κάποτε και εμείς νέοι με όνειρα και στόχους…που δεν πεθαίνουν όσο ζούμε».

Είναι σημαντικό η κοινωνία να συνειδητοποιήσει την ανάγκη συνύπαρξης όλων των ηλικιακών ομάδων για την καταπολέμηση των ταμπού. Τα υψηλότερα επίπεδα ανθεκτικότητας συνδέονται με εξίσου υψηλά ποσοστά ικανοποίησης από τη ζωή, με θετικά συναισθήματα και με περισσότερες πιθανότητες να προλαμβάνεται ο στιγματισμός στη τρίτη ηλικία χωρίς αρνητικό αντίκτυπο στη ψυχική υγεία των ατόμων. Με αφορμή λοιπόν των παραπάνω οι τοπικές κοινωνίες χρειάζεται  να δημιουργήσουν κοινωνικά προγράμματα όπως πολιτιστικά διαδραστικάδρώμενα με την συμμετοχή όλων των ηλικιακών ομάδων, μπαίνοντας ως γέφυρα επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ τους».

=============================

• Βιβλιογραφία:
• Τσιρογιάννη, Μ. (2024). Στίγμα και Τρίτη Ηλικία: Συστηματική Ανασκόπηση
• Ηλικιακός ρατσισμός (ageism) στάση και συμπεριφορά των επαγγελματιών υγείας στην ΠΦΥ. ΛουκοπούλουΕλένη (Μεταπτυχιακήεργασία)
• Global report on ageism. Geneva: World Health Organization; 2021. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO
• Η εκπαιδευτική ομάδα Κοινωνικών Λειτουργών του τμ.επιστημωνεκπ/σης και Κοινωνικής Εργασίας του Πανεπιστημίου Πατρών (Η. Γρηούλας, Μ.Κυριακόγκονα, Β. ΜαΪμάρη, Ν. Μονιάκης, Ε. ΠαναγιωτοπούλουΜ. Τσίντζηρας, Σ. Χριστοδούλου)
• Ο μέντορας του Τμ. Επιστημών Εκπ/σης και Κοινωνικής Εργασίας του ΠανεπιστημίουΠατρών και προϊστάμενος στο Α ΚΑΠΗ Ανδρέας Γριντέλας,M.Sc Κοινωνικός Λειτουργός

==============================

ΑΧΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ / ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ