Την πολυπόθητη αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος φιλοδοξεί να προωθήσει δυναμικά η κυβέρνηση με στόχο τη διπλή σύγκλιση, τόσο με την υπόλοιπη Ευρώπη όσο και κυρίως μεταξύ των περιφερειών της χώρας.
Από την πλευρά του υπουργείου Ανάπτυξης μέσα στο επόμενο δίμηνο θα παρουσιαστούν οι βασικοί άξονες για το «νέο, βιώσιμο και δίκαιο παραγωγικό μοντέλο της χώρας», το οποίο θα είναι βασισμένο κυρίως στη βιομηχανία και πολύ λιγότερο στον τουρισμό, με τον υπουργό Τάκη Θεοδωρικάκο να εντείνει τις επαφές του με παραγωγικούς φορείς.
Σε αυτή την κατεύθυνση και με βάση τις νέες απαιτητικές δημοσιονομικές συνθήκες που θα ισχύσουν από το 2025 το υπουργείο Ανάπτυξης ετοιμάζεται να καταθέσει στη Βουλή έναν νέο αναπτυξιακό νόμο, τον δεύτερο που πρόκειται να ψηφίσει η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη σε διάστημα 30 μηνών.
Αναπτυξιακός νόμος: Οι φοροαπαλλαγές
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος θα δίνει έμφαση σε συγκεκριμένους τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας, δεδομένου ότι η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης επιδιώκει μια αναγκαία στροφή του παραγωγικού υποδείγματος της χώρας με προτεραιότητα στη βιομηχανία. Ενώ στο κομμάτι των κινήτρων αντί των άμεσων επιδοτήσεων προκρίνονται οι φοροαπαλλαγές πάνω στα κέρδη, ωστόσο πολύ πιο ενισχυμένες συγκριτικά με το υφιστάμενο καθεστώς. Εκ των πραγμάτων αυτό σημαίνει ενίσχυση κυρίως μεγάλων επενδύσεων, καθώς υπάρχει η πεποίθηση ότι αυτές φέρνουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην ελληνική οικονομία, π.χ. πολύ περισσότερες θέσεις απασχόλησης, και συγκροτούν ένα πιο βιώσιμο και σταθερό μοντέλο παραγωγής.
Να σημειωθεί πάντως ότι δεν αποκλείεται σε ορισμένους κλάδους και περιφέρειες, π.χ. Νομός Εβρου, να δοθεί και κάποιου είδους άμεση επιδότηση και κάποια πρόσθετα κίνητρα επενδύσεων.
Παράλληλα, εξετάζονται διάφορα καινούργια χρηματοδοτικά εργαλεία τα οποία έχουν σχέση με δανειοδοτήσεις με πολύ καλύτερους όρους σε ό,τι αφορά το κόστος.
Ελλειψη πόρων;
Στα δυόμισι χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από όταν τέθηκε σε ισχύ ο αναπτυξιακός νόμος 4887/2022 εκ των 13 καθεστώτων που περιλαμβάνει, έχουν προκηρυχθεί μόλις τέσσερα: Μεταποίηση – Εφοδιαστική αλυσίδα (δύο κύκλοι), Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων (δύο κύκλοι), Επιχειρηματικότητα 360° (ένας κύκλος) και Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία (ένας κύκλος).
Τα υπόλοιπα καθεστώτα, όπως Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεων, Πράσινη μετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων, Νέο Επιχειρείν, με κύριο σκοπό την υποστήριξη νέων επιχειρηματιών, Καθεστώς Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, Ερευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία, Επιχειρηματική εξωστρέφεια, Εναλλακτικές μορφές τουρισμού, Μεγάλες επενδύσεις και Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας αγνοούνται.
Οι αιτήσεις
Προφανώς ο λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν τα απαραίτητα κονδύλια και όχι γιατί καταγράφονται καθυστερήσεις στην αναβάθμιση του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος προκειμένου να δέχεται αιτήσεις και για τα υπόλοιπα καθεστώτα του αναπτυξιακού.
Την ίδια ώρα όμως και ενώ οι διαθέσιμοι πόροι του αναπτυξιακού νόμου για τουριστικές επενδύσεις ανέρχονται μόλις σε 300 εκατ. ευρώ, οι αιτήσεις στο καθεστώς «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων» ξεπερνούν ήδη το 1 δισ. ευρώ.
Τα απόνερα
Πάντως δεν είναι μόνο οι εκατοντάδες επιχειρηματίες του τουρισμού – και όχι μόνο – οι οποίοι όντας εγκλωβισμένοι στα γρανάζια της γραφειοκρατίας, πιέζονται. Η αβεβαιότητα μεγεθύνεται εν γένει, καθώς δεν έχουν πραγματοποιηθεί πληρωμές προς εταιρείες που έχουν ήδη υλοποιήσει επενδυτικά σχέδια ενταγμένα σε προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους, ακόμη και 20 χρόνια πριν (νόμος 3299/2004).
Σε κάθε περίπτωση, από το υπουργείο Ανάπτυξης διαμηνύεται σε όλους τους τόνους ότι ο κ. Θεοδωρικάκος είναι αποφασισμένος να κλείσει άμεσα όλες τις παλαιές υποχρεώσεις πάντα στη βάση του εξαιρετικά αυστηρού δημοσιονομικού πλαισίου. «Πρέπει να υπάρχει συνέπεια, συνέχεια και αξιοπιστία όσον αφορά τις υποχρεώσεις του κράτους» φέρεται να υποστηρίζει στους συνομιλητές του. Επιπλέον, αρμόδιες πηγές υποστηρίζουν ότι το επιτελείο του υπουργείου Ανάπτυξης βρίσκεται κοντά και στην κατάλληλη λύση – ενδεχομένως μέσω της ανακατανομής πόρων – αναφορικά με την ενίσχυση των επενδυτικών σχεδίων, τα οποία υπήχθησαν στο καθεστώς «Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων» και αυτή τη στιγμή βρίσκονται λίγο-πολύ στον αέρα.