Χρέη στην εφορία: Ποιοι πληρώνουν και ποιοι αφήνουν… «φέσι»

Γυρνούν την πλάτη στην εφορία οι μεγαλοοφειλέτες και την πληρώνουν οι μικρομεσαίοι! Τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, εάν αποκρυπτογραφηθούν δείχνουν ποιος «πληρώνει το μάρμαρο» και ποιοι εκμεταλλεύονται την δυσκαμψία τους εισπρακτικού μηχανισμού.

Τα συνολικά ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία διαμορφώνονται σε περίπου 106 δισ. ευρώ. Όμως με το… «καλημέρα» πρέπει να αφαιρεθούν τα 26 δισ. διοτι θεωρούνται ανεπίδεκτα εισπραξης. Τώρα, απο τα περίπου 80 δισ. που απομένουν μόνο τα 4,5 δισ. βρίσκονται σε διακανονισμό με την εφορία. Και από τα χρέη που θεωρούνται «ζωντανά» τα περισσότερα προέρχονται από λίγους ενώ ο μεσος φορολογούμενους (που απειλείται το ίδιος με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς» οφειλει μικροποσά. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Μόλις το 0,2% του συνόλου των οφειλετών χρωστά το 77,3% του συνόλου των χρεών, ενώ το 91,2% των οφειλετών χρωστά μόλις το 3,7% του συνόλου των οφειλών. Τα 82 δισ. ευρώ τα χρωστά μόλις το 0,2% του συνόλου των οφειλετών, δηλαδή μόλις 9.198 φυσικά και νομικά πρόσωπα. Στον αντίποδα, το 91,2% των οφειλετών, δηλαδή 3.662.723 οφειλέτες επί συνόλου 4.013.138 χρωστούν μόλις το 3,7% του συνόλου των οφειλών, δηλαδή οφείλουν μόλις τα 3,89 δισ. ευρώ από τα 106 δισ. ευρώ του συνόλου των ληξιπρόθεσμων χρεών!
Το 1/4 των συνολικών οφειλών είναι ανεπίδεκτες είσπραξης. Ποσοστό 24,8% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που αντιστοιχεί σε 26,3 δισ. ευρώ, αφορά σε οφειλές που χαρακτηρίζονται ως ανεπίδεκτες είσπραξης. Πρόκειται για οφειλές των οποίων η είσπραξη είναι αντικειμενικά αδύνατη.

Εξαλουν, μόλις 4,5 δισ. ευρώ οι οφειλές έχουν ενταχθεί σε ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής. Μόλις το 5,7% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου βρίσκεται σε ρύθμιση, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 4,5 δισ. ευρώ. Το υψηλότερο ποσοστό των συνολικών ρυθμισμένων οφειλών (24,3%) εντοπίζεται στο εύρος οφειλών μεταξύ 500 με 10.000 ευρώ
Έξι στα δέκα ευρώ από το «βουνό» των ληξιπρόθεσμων χρεών στην εφορία αφορούν φορολογικές υποχρεώσεις που έμειναν στα βερεσέδια και τα υπόλοιπα είναι πρόστιμα, δάνεια, δικαστικά έξοδα και καταλογισμοί. Συγκεκριμενα το 59,3% των ληξιπρόθεσμων οφειλών, που αντιστοιχεί σε 47,3 δις ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές (άμεσοι και έμμεσοι φόροι, φόροι στην περιουσία, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κτλ.). Το υπόλοιπο των πραγματικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλής, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης. Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, σε αυτές περιλαμβάνονται τα πρόστιμα (φορολογικά και μη φορολογικά) τα οποία αποτελούν το 30,4% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, καθώς αγγίζουν τα 24,3 δισ. ευρώ και οι μη φορολογικές οφειλές (δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμοί κτλ.), οι οποίες αποτελούν το 10,2% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 8,1 δισ. ευρώ.

Πότε ένα χρέος μπαίνει στο «συρτάρι»

Όταν ένα ληξιπρόθεσμο χρέος περάσει στα «ανεπίδεκτα είσπραξης» η ΑΑΔΕ σταματά να κυνηγάει του οφειλέτες. Δηλαδή τα χρέη αυτά δεν εισπράττονται άλλα δεν διαγράφονται (τουλάχιστον για 10 χρόνια)!

Το καθεστώς αυτό αυτό, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να ισχύσει για κάθε οφειλή που δεν μπορεί να εισπράξει η εφορία. Πρακτικά, πρέπει να συντρέχουν τρεις προϋποθέσεις προκειμένου να χαρακτηριστεί μια οφειλή προς το Δημόσιο ως «ανεπίδεκτη είσπραξης»: να μην έχει περιουσιακά στοιχεία ο οφειλέτης, να έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης και να έχει επιβεβαιωθεί από ειδικό έλεγχο ότι είναι αντικειμενικά αδύνατη η είσπραξη των οφειλών.

Βεβαία υπάρχει και μια δικλίδα ασφαλείας για την εφορία: Οφειλή που έχει καταχωρισθεί ως ανεπίδεκτη είσπραξης επαναχαρακτηρίζεται ως εισπράξιμη, εάν πριν από την παραγραφή της, διαπιστωθεί ότι υπάρχει δυνατότητα μερικής ή ολικής ικανοποίησής της είτε από τον οφειλέτη είτε από συνυπόχρεο πρόσωπο.

Επίσης η οφειλή, από την καταχώριση της οφειλής στα βιβλία των ανεπίδεκτων είσπραξης και για χρονικό διάστημα δέκα ετών από τη λήξη του έτους μέσα στο οποίο έγινε η καταχώρηση αναστέλλεται αυτοδικαίως η παραγραφή της.

Υπάρχουν δε και άλλες… συνέπειες, όπως το οτι δεν χορηγείται στον οφειλέτη και στα συνυπόχρεα πρόσωπα αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας για οποιαδήποτε αιτία ούτε άλλο νομίμως προβλεπόμενο πιστοποιητικό για μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, εκτός εάν πρόκειται για είσπραξη χρημάτων που θα διατεθούν για την ικανοποίηση του Δημοσίου ή για εκποίηση περιουσιακών στοιχείων.