Ελεύθεροι επαγγελματίες: Προθεσμία έως 15 Σεπτεμβρίου για αμφισβήτηση του τεκμαρτού εισοδήματος

Προθεσμία υποβολής αιτήσεων για αμφισβήτηση του τεκμαρτού εισοδήματος έως τις 15 Σεπτεμβρίου έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες ως φυσικά πρόσωπα και έως τις 29 Σεπτεμβρίου ως νομικά πρόσωπα με απλογραφικά βιβλία.
Η πλατφόρμα myBusinessSupport της ΑΑΔΕ είναι ήδη διαθέσιμη και δίνει τη δυνατότητα σε ελεύθερους επαγγελματίες να υποβάλουν αίτηση αμφισβήτησης του τεκμαρτού εισοδήματος που τους έχει προσδιοριστεί καθώς και του φόρου που αναλογεί σε αυτό.
Η διαδικασία αφορά φορολογουμένους που θεωρούν ότι αδικούνται από το νέο πλαίσιο ελάχιστου προσδιορισμού εισοδήματος, το οποίο εφαρμόζεται από το φορολογικό έτος 2024 και επιβάλλει κατώτατα όρια δηλωθέντων ποσών με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.
Μέσω της πλατφόρμας, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να ενεργοποιήσουν τη διαδικασία ελέγχου, προκειμένου να τεκμηριώσουν ότι τα πραγματικά τους εισοδήματα είναι χαμηλότερα από τα τεκμαρτά.
Η υποβολή της σχετικής αίτησης αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αναθεώρηση του προσδιορισθέντος φόρου και την πιθανή αναπροσαρμογή της φορολογικής τους υποχρέωσης.
Δύο επιλογές
Οι φορολογούμενοι που επιθυμούν να αμφισβητήσουν το τεκμαρτό εισόδημα και τον υπολογιζόμενο φόρο έχουν δύο επιλογές να το κάνουν:
Αντικειμενικοί λόγοι: Σε περιπτώσεις όπου υφίστανται σοβαροί αντικειμενικοί λόγοι που περιόρισαν την επαγγελματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του φορολογικού έτους (όπως παρατεταμένη νοσηλεία ή στρατιωτική θητεία), οι επαγγελματίες μπορούν να αιτηθούν τη μείωση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος.
Αίτημα φορολογικού ελέγχου: Εάν τα πραγματικά εισοδήματα είναι μικρότερα από τα τεκμαρτά και δεν υφίστανται αντικειμενικά αίτια, τότε η αμφισβήτηση προϋποθέτει τη συμπλήρωση ειδικού εκτενούς ερωτηματολογίου, που λειτουργεί ως δήλωση περιουσιακής κατάστασης. Το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει πληροφορίες για ακίνητη και κινητή περιουσία, τραπεζικές καταθέσεις, επενδύσεις, δαπάνες διαβίωσης κ.ά.
Η διαδικασία έναρξης της αμφισβήτησης προϋποθέτει τη συμπλήρωση και υποβολή του ειδικού ερωτηματολογίου πριν από οποιαδήποτε άλλη ενέργεια.
Το ερωτηματολόγιο λειτουργεί ως «ακτινογραφία» της οικονομικής κατάστασης του φορολογούμενου, καλύπτοντας ευρύ φάσμα στοιχείων όπως:

• Κατοικίες και λοιπά ακίνητα
• Οχήματα
• Καταθέσεις σε τράπεζες
• Μετοχές, ομόλογα, κρυπτονομίσματα
• Δαπάνες για ταξίδια, εκπαίδευση, ιδιωτικά δίδακτρα
• Πάγια έξοδα (ρεύμα, νερό, τηλεπικοινωνίες)
  Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, αν δεν υποβληθεί το ερωτηματολόγιο εντός της προθεσμίας των 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο φορολογούμενος χάνει το δικαίωμα αμφισβήτησης.
  Προσοχή στις προθεσμίες
  Για την ενεργοποίηση της διαδικασίας αμφισβήτησης, πέραν της έγκαιρης υποβολής της δήλωσης Ε1 με σωστή συμπλήρωση των κωδικών 443-444, ο φορολογούμενος πρέπει να έχει ήδη λάβει εκκαθαριστικό σημείωμα στο οποίο εμφανίζεται το τεκμαρτό εισόδημα και ο αντίστοιχος φόρος.
  Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και σε περίπτωση υποβολής αίτησης αμφισβήτησης, οι προθεσμίες πληρωμής του φόρου ισχύουν κανονικά και ο φόρος παραμένει απαιτητός.
  Η πορεία του φορολογικού ελέγχου
  Μετά την υποβολή του αιτήματος, η Φορολογική Διοίκηση έχει τη δυνατότητα:
  Να προσδιορίσει το εισόδημα με βάση τα δηλωθέντα στοιχεία ή με τη χρήση έμμεσων μεθόδων ελέγχου.
  Να επεκτείνει τον έλεγχο σε προηγούμενες χρήσεις ή σε άλλα φορολογικά αντικείμενα, ιδίως αν υπάρχουν ενδείξεις αναντιστοιχίας μεταξύ της δηλωθείσας και της πραγματικής οικονομικής κατάστασης.
  Ο έλεγχος πρέπει να ολοκληρωθεί εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής, ενώ ο φορολογούμενος υποχρεούται να προσκομίσει κάθε σχετικό αποδεικτικό στοιχείο που θα κριθεί αναγκαίο για την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του.
  Με την ολοκλήρωση του ελέγχου εκδίδεται πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου. Αν διαπιστωθεί ότι ο φορολογούμενος δικαιούται μείωση φόρου, πραγματοποιείται διαγραφή ή επιστροφή ποσού, ενώ σε περίπτωση προσδιορισμού υψηλότερου εισοδήματος, βεβαιώνεται πρόσθετος φόρος.
  Η εμπειρία από το 2024 δείχνει αυξημένο ενδιαφέρον για την αμφισβήτηση του τεκμαρτού εισοδήματος, καθώς περίπου 4.600 επαγγελματίες υπέβαλαν αιτήματα για διενέργεια φορολογικού ελέγχου. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει ότι το νέο πλαίσιο τεκμαρτού προσδιορισμού εισοδήματος αντιμετωπίζεται με επιφυλάξεις από μεγάλο μέρος της αγοράς, ειδικά σε κλάδους όπου τα πραγματικά εισοδήματα διαφοροποιούνται σημαντικά από τα τεκμαρτά όρια.