Έρχεται στην Ελλάδα ο Στρεπτόκοκκος – Τι πρέπει να ξέρετε…

Σε συνθήκες… πολέμου βρίσκονται παιδίατροι, γονείς και παιδιά. Απέναντί τους πληθώρα ιών, που έπειτα από δύο χρόνια παραγκωνισμού από τον κορωνοιό επανέκαμψαν επιθετικά αλλά και νωρίτερα σε σχέση με την κυκλοφορία που είχαν πριν από την πανδημία. Οι επιστήμονες προειδοποιούν για ακόμη πιο δυνατό κύμα ιώσεων τις επόμενες εβδομάδες, ιδίως μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, με κυρίαρχο το βακτήριο του στρεπτόκοκκου, και καλούν τους γονείς να είναι σε εγρήγορση.

Γρίπη, αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV), αδενοϊοί, πνευμονιόκοκος, στρεπτόκοκκος έχουν αποδεκατίσει τον ανήλικο πληθυσμό αλλά και το προσωπικό στα παιδιατρικά νοσοκομεία που καλείται να διαχειριστεί καθημερινά εκατοντάδες περιστατικά ιώσεων και επιλοιμώξεων, συνεπεία αυτών. Οι νοσηλείες τόσο στα δημόσια παιδιατρικά νοσοκομεία όσο και στις ιδιωτικές παιδιατρικές κλινικές είναι στο κόκκινο.

Στα τρία νοσοκομεία παίδων της Αττικής ο όγκος των ανήλικων ασθενών τις τελευταίες εβδομάδες είναι πολύ μεγάλος, δοκιμάζοντας τις αντοχές του προσωπικού, των παιδιών και των γονέων. Στο «Αγλαΐα Κυριακού», που εφημέρευε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, εξετάστηκαν περισσότερα από 1.350 παιδιά.

Η σύγκριση της τωρινής περιόδου με την αντίστοιχη προ τριετίας, δηλαδή κατά την τελευταία προ πανδημίας χρονιά, το 2019, είναι αποκαλυπτική για την ανατροπή που προκάλεσε ο κορωνοϊός στο πεδίο των ιώσεων και την πίεση που δέχονται τα νοσοκομεία παίδων έπειτα από δύο έτη «εκεχειρίας» με τους ιούς των παιδικών ασθενειών και τη νοσηλεία κυρίως περιστατικών COVID-19.

«Βροχή» περιστατικών

Ενδεικτικά, στο μεγαλύτερο νοσοκομείο παίδων, το «Αγία Σοφία», τον περασμένο μήνα εξετάστηκαν στις εφημερίες 4.366 παιδιά και έγιναν 894 εισαγωγές. Οι προσελεύσεις στα Επείγοντα ήταν αυξημένες κατά 37% και οι νοσηλείες κατά 17% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2019. Η δυναμική του κύματος των ιώσεων φάνηκε και από την κινητικότητα στις κλινικές και τις εφημερίες του «Αγία Σοφία» στη διάρκεια του Οκτωβρίου. Καταγράφηκε αύξηση κατά 17% στις προσελεύσεις ασθενών στα Επείγοντα και κατά 5,6% στις νοσηλείες σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2019. Η επιστημονική κοινότητα δεν αιφνιδιάστηκε, καθώς είχε επισημανθεί επανειλημμένως πως επειδή το διάστημα της πανδημίας εφαρμόστηκαν ισχυρά μέτρα προστασίας -που ήταν μονόδρομος για τον έλεγχο του κορωνοϊού-, το αποτέλεσμα ήταν να ατονήσουν τα αντανακλαστικά του ανοσοποιητικού μικρών και μεγάλων, γεγονός που θα οδηγούσε σε έξαρση των ιώσεων. «Ηταν αναμενόμενη αυτή η εικόνα. Μάλιστα, πρέπει να επισημανθεί ότι οι ιδιώτες παιδίατροι έχουν λειτουργήσει ως κυματοθραύστες στα νοσοκομεία, οι οποίοι έχουν διαχειριστεί πολύ μεγάλο όγκο περιστατικών στα ιατρεία τους το τελευταίο δίμηνο.

Η Πολιτεία, όμως, δεν φρόντισε να ετοιμαστεί εγκαίρως. Θα μπορούσε για παράδειγμα να είχαν ενισχυθεί τα παιδιατρικά νοσοκομεία με προσωπικό, ώστε να μην καταγράφονται πολύωρες αναμονές στις εφημερίες. Και θα έπρεπε να είχε ήδη διευθετηθεί το θέμα του επικουρικού προσωπικού. Λήγουν οι συμβάσεις των επικουρικών γιατρών στις 31 Δεκεμβρίου και δεν έχει εκδοθεί ακόμη η παράταση ή όποια άλλη απόφαση ληφθεί. Ομως οι διευθυντές των κλινικών δεν μπορούμε να καταρτίσουμε πρόγραμμα Ιανουαρίου κι αυτό εν μέσω του κύματος που έχει σηκωθεί και που περιμένουμε να ενταθεί», λέει στο «ΘΕΜΑ» ο καθηγητής Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και διευθυντής στην Α’ Παιδιατρική Κλινική του «Αγία Σοφία», Αθανάσιος Μίχος.

Ο καθηγητής επισημαίνει πως η δυναμική πορεία του κύματος των ιώσεων θα συνεχιστεί με αμείωτο ρυθμό το επόμενο διάστημα. «Οι ημέρες των γιορτών θα επιδεινώσουν περισσότερο την κατάσταση. Η γρίπη που τώρα κυριαρχεί στα παιδιά και τους εφήβους προκαλεί συχνά επιλοιμώξεις, χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή όταν ο οργανισμός είναι καταπονημένος από την ίωση. Επιπλέον, τώρα αρχίζει να εμφανίζεται περισσότερο και ο στρεπτόκοκκος», τονίζει ο κ. Μίχος. Η αύξηση στα περιστατικά γρίπης την τελευταία εβδομάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ξεπερνά το 40%. Ωστόσο, η πραγματική αύξηση θεωρείται τουλάχιστον διπλάσια, καθώς γίνεται υποκαταγραφή των περιστατικών.

«Είναι δύσκολη η κατάσταση, παρότι ήταν αναμενόμενη η έξαρση. Είχαμε δει το πρώιμο κύμα της γρίπης στο νότιο ημισφαίριο το καλοκαίρι και στη συνέχεια στις χώρες της Ευρώπης. Αυτό που συμβαίνει τώρα το βλέπαμε συνήθως τέλος Ιανουαρίου. Επιπλέον, μαζί με τη γρίπη έχει μεγάλη κυκλοφορία και ο ιός RSV, ο οποίος οδηγεί σε σοβαρή αναπνευστική δυσχέρεια και σε λοιμώξεις. Το ίδιο και η γρίπη, που προκαλεί βρογχίτιδα, βρογχιολίτιδα, πνευμονία», λέει η παιδίατρος Αννα Παρδάλη.

Τα συμπτώματα

Η πρώιμη κυκλοφορία των ιών του αναπνευστικού θα επηρεάσει και την κυκλοφορία των άλλων ιών, μετακινώντας τη συνήθη χρονική αφετηρία τους. «Κάθε χρόνο, πριν από την πανδημία, καταγράφονταν περιστατικά στρεπτόκοκκου κυρίως στο τέλος Φεβρουαρίου προς την άνοιξη, μετά το κύμα της γρίπης. Είναι ένας ιός που προκαλεί αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα, οστρακιά, γαστρεντερίτιδα. Τώρα που το κύμα της γρίπης είναι ήδη πολύ ψηλά, ο στρεπτόκοκκος θα κάνει αισθητή την παρουσία του από τον Ιανουάριο», επισημαίνει.

Πυρετός πέραν των τριών ημερών ή πυρετός με εξάνθημα ή με εμετό είναι συμπτώματα που πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς και να επικοινωνήσουν με τον γιατρό. Και οι δύο ειδικοί υπογραμμίζουν πως οι Ελληνες παιδίατροι έχουν μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση των περιστατικών στρεπτόκοκκου, αλλά και τον σημαντικό ρόλο που έχει το σύστημα υγείας, η άμεση πρόσβαση των ανήλικων ασθενών είτε στην ιδιωτική πρωτοβάθμια φροντίδα των παιδιάτρων είτε στα παιδιατρικά νοσοκομεία.

«Οι θάνατοι των παιδιών στη Βρετανία μαρτυρούν περισσότερο παραμελημένα παιδιά και όχι έναν διαφορετικό στρεπτόκοκκο σε σχέση με όσα γνωρίζαμε», αναφέρουν και καλούν τους γονείς να βρίσκονται σε επαγρύπνηση για κάθε ανησυχητικό σύμπτωμα που εμφανίζουν τα παιδιά, αλλά και να προστατεύουν τους ευάλωτους και τους ηλικιωμένους της οικογένειας κρατώντας τα μακριά τους όταν είναι άρρωστα.