Για πρώτη φορά, τα φωτοβολταϊκά συνέβαλαν περισσότερο από τον λιγνίτη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη το 2024, κάνοντας ένα αποφασιστικό βήμα για την «πράσινη» μετάβαση, σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάσθηκε η δεξαμενή σκέψης Ember.
Τα φωτοβολταϊκά παρήγαγαν το 11% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση πέρυσι, ενώ, τα εργοστάσια λιγνίτη το 10%. Συνολικά, η συμβολή των ορυκτών καυσίμων «συρρικνώθηκε» για πέμπτο συνεχόμενο έτος, καλύπτοντας τελικά το 16% του ενεργειακού μείγματος το 2024.
Ο λιγνίτης «πυροδότησε» την εκβιομηχάνιση της Ευρώπης, ωστόσο, εκλύει τους περισσότερους ρύπους σε σύγκριση με κάθε άλλη ενεργειακή πηγή. Η χρήση του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή κορυφώθηκε το 2007 κι έκτοτε, έχει μειωθεί κατά 50%. Εντωμεταξύ, οι καθαρές πηγές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν «εκτιναχθεί»: Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια συνέβαλαν πέρυσι στο 29% της παραγωγής της Ευρώπης, ενώ, η υδροηλεκτρική και η πυρηνική συνέχισαν να ανακάμπτουν από τα χαμηλά του 2022.
Η έκθεση της Ember απέδωσε την άνοδο της ηλιακής ενέργειας –την ταχύτερα αναπτυσσόμενη πηγή ενέργειας πέρυσι– στο ρεκόρ εγκατάστασης νέων πάνελ, αφού η Ευρώπη είχε λιγότερη ηλιοφάνεια σε σύγκριση με το 2023.
Η χρήση του λιγνίτη μειώθηκε το 2024 στις 16 από τις 17 χώρες της Ευρώπης που συνεχίζουν να τον αξιοποιούν στην ηλεκτροπαραγωγή. Η χρήση του λιγνίτη είναι πλέον συμπληρωματική ή πλήρως απούσα στα περισσότερα εθνικά συστήματα, σύμφωνα με την έκθεση.
Η Γερμανία και η Πολωνία, οι δύο χώρες που καταναλώνουν περισσότερο λιγνίτη στην Ευρώπη, ήταν ανάμεσα σε αυτές που μεταπήδησαν περισσότερο σε καθαρότερες μορφές ενέργειας. Το μερίδιο του λιγνίτη στο ηλεκτρικό δίκτυο της Γερμανίας μειώθηκε κατά 17% σε ετήσια βάση, ενώ της Πολωνίας κατά 8%.
Το φυσικό αέριο επίσης συνέχισε να καταγράφει μία «δομική συρρίκνωση», υποχωρώντας στις 14 από τις 26 χώρες που το αξιοποιούν για την ηλεκτροπαραγωγή.
«Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αυξάνονται σε όλες τις μεγάλες οικονομίες, αλλά ο λιγνίτης συνεχίζει να αυξάνεται στην Κίνα και το φυσικό αέριο έχει αυξηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ευρώπη εκμεταλλεύεται τις καλές τιμές, την ασφάλεια και τα οφέλη του καθαρού αέρα που προσφέρουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», τόνισε ο Γκρέγκορι Νέμετ, ενεργειακός ερευνητής στο University of Wisconsin – Madison.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου 400 GW εγκατεστημένης ηλιακής ενέργειας το 2025, ενώ, ο στόχος για 750 GW μέχρι το τέλος της δεκαετίας είναι πολύ κοντά, σύμφωνα με την έκθεση της Ember.