Έντονη ανησυχία επικρατεί στην Ευρώπη έπειτα από την ανακοίνωση της ρωσικής ενεργειακής εταιρείας Gazprom αναφορικά με την αναστολή της διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, από 01/01 του 2025.
Η λήξη της συγκεκριμένης συμφωνίας που είχε υπογραφεί το 2019, έχει προκαλέσει ήδη προβληματισμό στον ευρωπαϊκό ενεργειακό τομέα σχετικά με τις ενδεχόμενες ελλείψεις και το αυξανόμενο κόστος, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τις μεσογειακές χώρες.
Η Κομισιόν προσπαθεί να καθησυχάσει τα ευρωπαϊκά κράτη για τον εφοδιασμό τους με φυσικό αέριο, καθώς έχει αυξηθεί η ικανότητα εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που προμηθεύεται κυρίως από της ΗΠΑ.
Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία από το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης τα οποία παρουσίασε ο τηλεοπτικός σταθμός OPEN, υπάρχει μια διαφορά στο κόστος ανάμεσα στο φυσικό αέριο που έρχεται από τη Ρωσία, σε σύγκριση αυτό των ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα, η διαφορά μεταξύ τους κυμαίνεται γύρω στο 40%, δηλαδή το ρωσικό αέριο η Ευρώπη το πλήρωνε 35 ευρώ ανά θερμική μεγαβατόρα, όταν σήμερα προμηθεύεται LNG με 50 ευρώ ανά θερμική μεγαβατόρα από τις ΗΠΑ, το Κατάρ αλλά και τη Νορβηγία.
Φόβος για αυξήσεις και στις τιμές του ρεύματος
Οι χώρες που πλήττονται από το κλείσιμο της στρόφιγγας από τη Ρωσία, ενδεχομένως να δουν και αύξηση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Όπως αναφέρει και το σχετικό ρεπορτάζ του OPEN, η αύξηση του κόστους του φυσικού αερίου στη χώρα μας θα επηρεάσει και την ηλεκτροπαραγωγή.
Η αύξηση των τιμών στο ολλανδικό χρηματιστήριο πιθανώς να οδηγήσουν προς τα πάνω τις τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος στη χώρα μας, ήδη από τον Ιανουάριο.
Σύμφωνα με τον καθηγητή και ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ Γιάννη Μανιάτη στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του One Channel, προς το παρόν η ελληνική αγορά δεν θα δει σημαντικές αυξήσεις σε ό,τι αφορά τις τιμές του φυσικού αερίου αλλά και ηλεκτρικού ρεύματος
Ο ίδιος εκτιμά ότι οι επιπτώσεις θα είναι αρκετά σημαντικές στη Σλοβακία και τη Μολδαβία που είναι απόλυτα εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο. Για τη χώρα μας σημείωσε ότι δεν θα υπάρξει σημαντικό πρόβλημα καθώς συνεχίζει να τροφοδοτείται από τον αγωγό Turkstream.
Η λύση μέσω Ελλάδας
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γράφει στα συμπεράσματα της αξιολόγησής της για τη διακοπή της σύμβασης μεταξύ Κιέβου και Μόσχας, και υποδεικνύει τις εναλλακτικές οδούς εφοδιασμού «για να φέρουν τους απαραίτητους όγκους» στην Ευρώπη μέσω των «τεσσάρων κύριων οδών διαφοροποίησης, με όγκους που προέρχονται κυρίως από τερματικά LNG σε Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία και Πολωνία αλλά ίσως και από την Τουρκία».
Πρόσφατα οι Financial Times έγραψαν ότι αμερικανικό υγροποιημένο αέριο άρχισε να ρέει στην Ουκρανία μέσω της Ελλάδας.
Συγκεκριμένα το Κίεβο αποδέχθηκε για πρώτη φορά την προμήθεια αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) μέσω του ελληνικού τερματικού σταθμού μεταφοράς φυσικού αερίου, σύμφωνα με όσα αναφέρει η βρετανική έκδοση των Financial Times.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η μεγαλύτερη ιδιωτική ενεργειακή εταιρεία στην Ουκρανία, η DTEK, αγόρασε μια παρτίδα περίπου 100 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, εκ των οποίων το 10% θα χρησιμοποιηθεί εγχώρια και το υπόλοιπο θα πωληθεί σε ελληνικές εταιρείες.
Το δημοσίευμα σημειώνει ότι η παράδοση πραγματοποιείται με φόντο τη λήξη της πενταετούς συμφωνίας για τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας και την επικείμενη ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ.
Οι προμήθειες από την ουκρανική DTEK θα συνεχιστούν μέχρι το τέλος του 2026, ενώ έχει επίσης συναφθεί 20ετής συμφωνία για την προμήθεια LNG. Οι αναλυτές θεωρούν αυτή τη συμφωνία σημαντική στο πλαίσιο της ανεξαρτητοποίηση στην ενεργειακή αγορά της Ουκρανίας.