Η Δημοτική Αγορά Αιγίου του Τσίλερ φτιάχτηκε σε μόλις 1,5 χρόνο! – Ιστορική Έρευνα της κας Μαργαρίτας Γιαννοπούλου – Καραφωτιά…

Του Αχιλλέα Ροδίτη

Πολλά χρήσιμα συμπεράσματα μπορεί κανείς να αλιεύσει από την ιστορία. Η ιστορία διδάσκει αρκεί να θέλουμε να την μάθουμε σωστά και τεκμηριωμένα και προπαντός αρκεί να είμαστε διατεθειμένοι να συγκριθούμε μαζί της και να μάθουμε από αυτήν…

Η ιστορία κατασκευής του Αρχαιολογικού Μουσείου ως Δημοτική Αγορά Αιγίου, είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα.

Η ιστορία της κατασκευής, η συμμετοχή του Ερνέστο Τσίλερ, μέσα από ιστορικές αποδείξεις που συγκέντρωσε η κα Μαργαρίτα Γιαννοπούλου – Καραφωτιά, έχει τεράστιο ενδιαφέρον…

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Όταν θεμελιωνόταν το κτίριο του σημερινού αρχαιολογικού μουσείου ως Δημοτική Αγορά Αιγίου (1887-1890) – Ένα σημαντικό έργο του Ερνέστο Τσίλερ μέσα από τα τεκμήρια

Ανάμεσα στα εξαιρετικού κάλλους και μεγάλης ιστορικής αξίας δημιουργήματα της πόλης μας είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο.

Πολλά έχουν λεχτεί για το αρχιτεκτονικό του σχέδιο και το δημιουργό τους Ερνέστο Τσίλερ. Πως όμως τεκμηριώνονται;

Μέχρι σήμερα, κανένα έγγραφο που να αναφέρεται στον Τσίλερ δεν έχει δει το «φως» της δημοσιότητας. Οι μαρτυρίες είναι προφορικές. Η κα Μαργαρίτα Γιαννακοπούλου – Καραφωτιά, Προϊσταμένη του Τοπικού Αρχείου Αιγίου, δηλώνει:

«Η μεγάλη μου όμως αγάπη για την τοπική ιστορία και η επιλογή μου για το ότι «δε μπορεί, …κάτι θα υπάρχει», μ’ έκαναν να ασχοληθώ επισταμένως με τη μελέτη των Πρακτικών του Δήμου Αιγίου, που φυλάσσονται στο Ιστορικό Αρχείο Αιγίου και μέσα από αυτά να αναδειχτεί όλη η διαδικασία ανέγερσης της παλαιάς Δημοτικής Αγοράς»,

Η κα Καραφωτιά αφιέρωσε κόπο και χρόνο σε μια ιστορική αναζήτηση. «Ταξίδεψε» στον χρόνο μέσα από έγγραφα και κείμενα που ανακάλυψε και αντιπαρέβαλλε, ώστε να ενώσει τα κομμάτια του παζλ και να σχηματίσει με στοιχεία και τεκμήρια την όλη, αληθινή, εικόνα. Αυτή, που αφορά στο συγκεκριμένο δημιούργημα – στολίδι του Αιγίου, το Αρχαιολογικό Μουσείο.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙ… ΑΜΟΙΒΕΣ ΣΤΟΝ ΤΣΙΛΕΡ

Είναι το 1887 επί Δημαρχίας Αθ. Φαραζουλή (1881-1887), όταν το Δημοτικό Συμβούλιο εγκρίνει την πίστωση για αγορά γηπέδου (οικοπέδου), για ανέγερση αγοράς κρεοπωλείων, ιχθυοπωλείων και συνιστά στο δήμαρχο πριν προβεί στην αγορά να υποβάλλει στο Δημοτικό Συμβούλιο τη θέση του οικοπέδου που θα επιλεγεί και τους όρους κάτω από τους οποίους δύναται να αγορασθεί (απόφαση της 28/2/1887).

Με τη διενέργεια των εκλογών του 1887, Δήμαρχος εκλέγεται ο Κωνσταντίνος Κανελλόπουλος (1887-1891) [ο οποίος σημειωτέον υπήρξε μέχρι σήμερα ο… μοναδικός που εντός μιας δημαρχιακής θητείας επιτέλεσε τόσο πολλά και σημαντικά έργα (Δημοτική Αγορά, νεκροταφείο, πλατεία Υψηλών Αλωνίων κ.λπ.)].

Στις 8 Ιουνίου του 1888, αποφασίζεται η χορήγηση πίστωσης 12.000 δρχ. για την αγορά του οικοπέδου ιδιοκτησίας της Μονής των Ταξιαρχών και 1.500 δρχ. για την πληρωμή του Μηχανικού που έπρεπε να καταρτίσει τα σχέδια, να εκδώσει προϋπολογισμούς κ.α..

Μετά από σχεδόν ένα έτος, στις 9 Μαρτίου του 1889, το Δημοτικό Συμβούλιο εγκρίνει τα Πρακτικά Μειοδοτικής Δημοπρασίας για την κατασκευή Δημοτικής Αγοράς και Σφαγείων και την αναθέτει στο μειοδότη εργολάβο Νικόλαο Μπουγιούκα, έναντι χρηματικού ποσού 85. 562, 26 δρχ.

Στην συνέχεια, στις 25 Ιουνίου του 1889, το Πρακτικό αναφέρει ότι:

«Το Δημοτικό Συμβούλιο έλαβεν υπ’ όψιν των γενομένων πληρωμών εις τον αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλερ.

• δια το συνταχθέν σχέδιο αγοράς: δρχ. 1.500,
• δια την μετάβασιν αυτού εξ’ Αθηνών προς καταμέτρησιν του γηπέδου: δρχ. 300,
• δια τέλος χαρτοσήμου, αποδείξεων, επιταγών και ταχυδρομικά: δρχ. 1.810,
• δια δικαιώματα και καταχωρήσεις εις τας εφημερίδας της διακηρύξεως του Δημάρχου – εις Ακρόπολιν και Επιθεώρησιν: δρχ. 111»  (κ.λπ. κ.λπ. …)

Στις 12 Ιουλίου του 1890, το Δημοτικό Συμβούλιο με την υπ’ αριθ. 28 απόφασή του, αποπληρώνει τον Τσίλερ ως εξής:

• δρχ. 500 για τα σχέδια,
• δρχ. 300 για έξοδα μετάβασής του και επανόδου εξ’ Αθηνών της αγοράς (στις 22 Φεβρουαρίου 1890)

Και με την υπ’ αριθ. 4 κατόπιν δημοπρασίας, αποφασίζει να ενοικιάσει σε συγκεκριμένους ενοικιαστές τα εξωτερικά εννέα (9) καταστήματα της αγοράς.

Τέλος, μετά περίπου ένα μήνα, στις 26 Αυγούστου 1890, (αριθ. απόφασης (1) ενοικιάζονται και τα εσωτερικά καταστήματα με την ίδια πιο πάνω διαδικασία (δημοπρασία).

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

Τα πρώτα ενοικιασθέντα ήταν δεκατέσσερα (14) κρεοπωλεία και ιχθυοπωλεία, ενώ υπολείπονται κι άλλα. Το Δημοτικό Συμβούλιο εξουσιοδοτεί τον Δήμαρχο να τα ενοικιάζει, και σε ξένους (όχι μόνο δημότες) κρεοπώλες, χωρίς δημοπρασία και για όσο χρόνο θα διανέμουν στο Αίγιο, με τίμημα το ορισθέν για το υπ’ αριθ. 1 κατάστημα (αναφέρεται με λεπτομέρεια στο βιβλίο των πρακτικών) δρχ. 400.

Επίσης, προβλέπεται ότι… οπωσδήποτε ένας φύλακας για τα καταστήματα αυτό κρίνεται απαραίτητος κι έτσι, στις 20 Οκτωβρίου 1890, εγκρίνεται πίστωση 184,86 δρχ. για την πρόσληψή του, για το διάστημα από τον Σεπτέμβριο έως τέλος Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.

ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Μήπως οι σύγχρονοι αρμόδιοι να… διδαχτούν απ΄το κλασικό αριστούργημα που κατασκευάστηκε σε μόλις 1,5 χρόνο…;

Η κα Μαργαρίτα Γιαννοπούλου – Καραφωτιά δεν μένει μόνο στην συλλογή, καταγραφή κι ανάδειξη των στοιχείων. Προβαίνει και σε σαφή συμπεράσματα που εκπέμπει η ίδια η ιστορία. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει η ίδια…:

Μελετώντας τα προαναφερθέντα, με έκπληξη συμπεραίνουμε το εξής:

«Η κατασκευή του έργου αρχίζει με την ανάθεση στον εργολάβο, περίπου τον Μάρτιο του 1889 και τα πρώτα καταστήματα ενοικιάζονται τον Αύγουστο του 1890.

Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία ανέγερσης του θαυμάσιου και δύσκολου αυτού έργου διήρκησε, ΜΟΝΟ, ενάμισι χρόνο!

Ως εκ τούτου, μήπως οι σύγχρονοι διοικούντες και ασχολούμενοι με εργολαβίες, ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΙ ΝΑ ΔΙΔΑΧΤΟΥΝ, από ένα και μόνο έργο, που μάλιστα αντέχει στον χρόνο, στις μετατροπές, και παραμένει κλασικό στο σχεδιασμό του…;

Μαργαρίτα Γιαννακοπούλου – Καραφωτιά

Προϊσταμένη του Τοπικού Αρχείου Αιγίου