Η. ΡΟΥΠΑΣ: Τα ανύπαρκτα “Σινικά Τείχη” ενός εικονικού χρηματιστηρίου σε καθεστώς “rebranding”

Το νέο έτος βρίσκει το Χρηματιστήριο σε τέλμα για άλλη μία χρονιά. Μπορεί από πλευράς τζίρων ή κινητικότητας να δείχνει μία δυναμική. Από πλευράς ουσίας, προκειμένου να χαρακτηρίζεται ως αγορά, φαίνεται να «απευθύνεται» σε λίγους χωρίς να επιδεικνύεται διάθεση να αλλάξει η φιλοσοφία λειτουργίας της διοίκησής του. Τα όποια δημοσιεύματα υπάρχουν απλά για να δικαιολογούν την ανάλυση ελάχιστων πραγματικά σημαντικών εισηγμένων εταιριών και προφανώς για να στηρίξουν το αφήγημα των αναπτυσσόμενων τραπεζών.

Για τους περισσότερους επαγγελματίες η εγχώρια αγορά συνιστά άλλη μία αποτυχία που καλύπτεται – για ακόμα μία φορά – με επικοινωνιακή πολιτική με βάση το θεωρητικό ενδιαφέρον των «ξένων» για το «θαύμα» που δεν ακολουθεί κάθε χρόνο την Γέννηση του Θεανθρώπου.  Θαύματα όμως στις αδρανείς αγορές δεν γίνονται. Ειδικά σε ένα διεθνές περιβάλλον που ολοένα γίνεται δυναμικά περίπλοκο. Θαύματα επίσης δεν αναδεικνύονται με τις όποιες – θετικές σε ένα βαθμό – νομοθετικές αλλαγές αναμένεται να ανακοινωθούν ως προς το συνολικό πλαίσιο λειτουργίας και ελκυστικότητας του χρηματιστηρίου. Ούτε βέβαια με επικοινωνιακές εκδηλώσεις “rebranding”

Αργά «ξύπνησαν» θα έλεγα. Όμως, όταν νομοθετείται ένα νέο πλαίσιο με καθυστέρηση τριών ετών (22 Ιανουαρίου 2022 ανέλαβε ο κύριος Κοντόπουλος) θα πρέπει να γίνει αντιληπτό πως πλέον έχει χαθεί μεγάλο μέρος της δυναμικής. Ούτε βέβαια δικαιολογείται η καθυστέρηση αυτή προκειμένου – για όσους προσπαθούν να αντιληφθούν πως λειτουργεί η αγορά – να ενσωματωθούν οι όποιες αλλαγές στην λανθασμένη κατά την άποψή μου προσπάθεια αναβάθμισης της αγοράς.

Στο Ελληνικό Χρηματιστήριο το μόνο επικοινωνιακό «θαύμα» που «παίζει» αυτή την περίοδο, είναι η διάσωση της πλέον προβληματικής τράπεζας Αττικής που διαχρονικά έχει στοιχίσει άνω του ενός δις στον φορολογούμενο αλλά και στο Ταμείο των μηχανικών. Μία διάσωση που έγινε κατά τέτοιο τρόπο που οι επαγγελματίες χρειάζονταν εγχειρίδιο ενημέρωσης, ενώ ο «καημένος» μικρός επενδυτής, ειδικό αναλυτή για να αντιληφθεί πως «λειτούργησε» το Χρηματιστήριο και η Κεφαλαιαγορά την περίοδο της συγχώνευσης με την «Παγκρήτια» και όσα ακολούθησαν. Όσα ακολούθησαν για να χαρακτηρισθεί μία προβληματική ιστορία ως ο «πέμπτος τραπεζικός πυλώνας», την ίδια στιγμή που μία νέα τράπεζα όπως η “Optima” αναπτύσσεται με δυναμισμό, λογιστική και αναπτυξιακή υγεία.

Μίας διάσωσης που η γνώση των “insiders” υπερκάλυψε την άγνοια των μικρών επενδυτών που έχασαν εκ νέου τα χρήματά τους με τα «ιδιότυπα» limit up και limit down της μετοχής, αλλά και την φαινομενική απουσία Chinese Walls κατά την όλη διαδικασία. «Σινικά Τείχη» που ως μεθοδολογία διεθνώς προστατεύει την απόλυτη εχεμύθεια των εμπλεκομένων σε τέτοια «deals». Ακολουθείται δε με ευλάβεια από τις επενδυτικές εταιρίες των ανεπτυγμένων χωρών. Αλλά αυτό είναι ένα θέμα που δεν θα τολμήσω να «αγγίξω» σε αυτό το άρθρο.

Αυτές ακριβώς τις επενδυτικές εταιρίες που δρουν με κανόνες και σέβονται την διαδικασία «εχεμύθειας»  προσπαθεί να προσελκύσει η διοίκηση της ΕΧΑΕ με στόχευση στην αναβάθμισή του σε «Ανεπτυγμένο»! Για να επενδύσουν οι «ξένοι» στο Ελληνικό Χρηματιστήριο όμως, απαιτείται εκτός από διαδικασίες που να μην προκαλούν σύγχυση, «παραίτηση» από την αδράνεια και την αδυναμία αντίληψης της διοίκησης του τι σημαίνει ΕΝΕΡΓΟ χρηματιστήριο. Ενεργό στην πράξη, όχι μέσω επικοινωνιακών άρθρων και road shows. Ούτε βέβαια η όποια νομοθετική παρέμβαση θα το καταστήσει ενεργό.

Το «σχέδιο» για το ΧΑΑ – αν υπάρχει σχέδιο ανάταξης του αναπτυξιακού θεσμού της χώρας όπως πολύ σωστά τον έχει χαρακτηρίσει ο Πρωθυπουργός – έχει αποτύχει. Εκτός και αν η έννοια «ανάπτυξη» αποτελεί προκάλυψη για μία μεθοδευμένη στόχευση πώλησης της ΕΧΑΕ στο μέλλον, μετά την αναβάθμισή της σε ανεπτυγμένη αγορά. Δεν εξηγείται αλλιώς η αδυναμία του κυρίου Κοντόπουλο να αντιληφθεί πως η εταιρία που διοικεί αναδεικνύει άλλον ρόλο από αυτό που εμφανίζει. Φαίνεται να έχει άλλη στόχευση από αυτήν που εξαγγέλλει.

Το φημολογούμενο ενδιαφέρον ξένων επενδυτών – βάση της εγχωρίως αρθρογραφούμενης «αίσθησης» αξιωματούχων που τους τελευταίους δύο μήνες έχουν συμμετάσχει στα μεγάλα road shows του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης – ότι «διεθνείς επενδυτές με κεφάλαια που υπερβαίνουν τα 35 τρις εξετάζουν μεταξύ άλλων το ΧΑΑ», αποτελεί άλλη μία επικοινωνιακή τρίπλα των «αξιωματούχων» στην βάση ευγενών πόθων. Ίσως η συμμετοχή σε «road shows» και διεθνή «μπουφέ», που σε τελική ανάλυση ευνοούν πολύ μικρό αριθμό εταιριών – ορισμένες των οποίων δρομολογούν την ένταξη τους σε άλλα Ευρωπαϊκά χρηματιστήρια -να διαμορφώνει την «αναγκαία» επικοινωνιακή ψευδαίσθηση.

Η ουσία είναι μία. Χάθηκαν χρόνια επίτευξης αλλαγής της νοοτροπίας ανάπτυξης του ΧΑΑ.  Αποτέλεσμα είναι – παρά τις γενικές θεωρήσεις ότι η χώρα αποτελεί «ήσυχο» επενδυτικό προορισμό εν μέσω διεθνών αναταράξεων – το 2025 θα είναι εξαιρετικά κρίσιμό για την πορεία του Χρηματιστηρίου. Εκείνοι όμως που με κάποιο τρόπο «επικοινωνούν» την θετική λειτουργία της αγοράς, καθώς και τις προοπτικές της, θα πρέπει να αναζητήσουν εξήγηση στον «γρίφο» του πως, παρά τις κρίσεις, οι ξένες αγορές οδηγούνται σε νέα υψηλά, ενώ εγχωρίως αυτή βρίσκεται σε τέλμα. Στον λόγο για τον οποίο η Moody s διαφοροποιείται από τους άλλους οίκους αξιολόγησης και δεν δίνει επενδυτική βαθμίδα στην χώρα.

Θα πρέπει η διοίκηση του ΧΑΑ να αποδεχθεί την μέχρι σήμερα αποτυχία της (δεν αναφέρομαι στα κέρδη της ΕΧΑΕ), και να σταματήσει να θεωρεί ως στόχο την αναβάθμιση σε «αναπτυγμένη» μίας αγοράς που λειτουργεί με λίγες δεκάδες εταιριών και πλήρη απουσία μικρών επενδυτών. Εν μέσω τέλματος θα πρέπει να αξιολογήσει τις εκτιμήσεις ξένων οίκων όπως Goldman Sachs και Morgan Stanley για τις αδυναμίες της ελληνικής αγοράς, καθώς και τις επισημάνσεις ότι σε περίπτωση «αναβάθμισης», η προσαρμογή θα χαρακτηρίζεται από «βραχυπρόθεσμο πόνο». Από το τέλμα σε…πόνο δηλαδή!

Ένα τέτοια περιβάλλον, για τους αναλυτές διεθνών επενδυτικών οίκων, δεν είναι δυνατόν να χαρακτηρίζεται ως αναπτυξιακό αλλά μάλλον ως «εύκολα χειραγωγήσιμο». Με ή χωρίς την ύπαρξη «Σινικών Τειχών» αξιοπιστίας. Ορολογία που κατά τα φαινόμενα δεν υφίσταται στο εγχώριο επενδυτικό λεξιλόγιο. Σε αυτό το περιβάλλον καλούνται οι μέτοχοι της ΕΧΑΕ να αξιολογήσουν την διοίκηση και να αναζητήσουν πραγματικές αναπτυξιακές διεξόδους που να συνάδουν με τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού. Σε αντίθετη περίπτωση – στο εξωτερικό τουλάχιστον – οι διοικήσεις και η πολιτική αλλάζουν. Το “rebranding” ακολουθείται και από “repositioning”.