Ο υποχρεωτικός καθαρισμός οικοπέδων και ακάλυπτων χώρων, εφαρμόστηκε με ένα σημαντικό νομοθετικό κενό, δηλαδή χωρίς την πρόβλεψη ασφαλούς διάθεσης της βιομάζας από τους καθαρισμούς των οικοπέδων με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων με πρόστιμα ύψους 300 ευρώ!

Το οξύμωρο είναι ότι οι συνεπείς ιδιοκτήτες που καθάρισαν τις ιδιοκτησίες τους βρίσκονται αντιμέτωποι με παραβίαση της νομοθεσίας για την ανακύκλωση και τους κανονισμούς καθαριότητας των Δήμων!

Τεράστιοι όγκοι βιομάζας από τους καθαρισμούς 500.000 οικοπέδων, που αντιστοιχούν σε  συνολική έκταση άνω του 1 εκατομμυρίου στρεμμάτων έχουν στοιβαχτεί έξω από τα οικόπεδα σε πεζοδρόμια, δρόμους  και άλλους κοινόχρηστους χώρους, με συνέπεια να αποτελούν βραδυφλεγή βόμβα για πυρκαγιές και εστίες ρύπανσης.

Νομοθετικό κενό 

Ωστόσο το πρόβλημα παραμένει. Ο νόμος 4819/2021 και οι Κανονισμοί Καθαριότητας των Δήμων προβλέπουν πρόστιμο 300 ευρώ σε όσους ιδιοκτήτες δεν έχουν φροντίσει για την ασφαλή διάθεση της βιομάζας από τον καθαρισμό του οικοπέδου τους.

Υποχρέωση, η οποία πρέπει να εκπληρώνεται από τους ιδιοκτήτες μέσω των Δήμων, με προκαθορισμένο ραντεβού τους εντός 48 ωρών, όπως προβλέπεται από το ειδικό παράρτημα του νόμου 4819/21 για την ανακύκλωση αλλά και στην Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2021 για τις υποχρεώσεις πολιτών, που πρέπει να περιλαμβάνονται στους Κανονισμούς καθαριότητας των Δήμων. Νομοθετικές ρυθμίσεις που ισχύουν κανονικά και όμως δεν προβλέφθηκαν στο νόμο και στη διαδικασία για τα οικόπεδα, που έθεσε σε εφαρμογή το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας.

Ειδικότερα προβλέπεται: Οι υπόχρεοι οφείλουν για την απομάκρυνση τυχόν άλλα εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων καθώς και στην ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού. Επιπροσθέτως ακολουθούν τα προβλεπόμενα των διατάξεων του ν.4819/2021 (Α΄ 129) και της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/199776/2429/2021 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄ 5888), αναφορικά με τις υποχρεώσεις των πολιτών για τα απόβλητα κηπουρικών εργασιών και τις υποχρεώσεις ως προς την καθαριότητα των πεζοδρομίων.

Βέβαια πρέπει να σημειωθεί ότι τα ραντεβού 48 ωρών με τον Δήμο, είναι σχεδόν αδύνατον να πραγματοποιηθεί όταν υπάρχουν εκατοντάδες ή και χιλιάδες αιτήματα.

Τι προβλέπει ο καθαρισμός

Ο απαιτούμενος καθαρισμός, εξάλλου περιλαμβάνει και την ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων. Συγκεκριμένα περιλαμβάνει:

1. Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα.
2. Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.
3. Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.
4. Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.
5. Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.
6. Ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.

Στο υπουργικό συμβούλιο το θέμα

Η διαχείριση των τεράστιων όγκων ανεξέλεγκτης απόθεσης βιομάζας από τους καθαρισμούς των οικοπέδων, στους οικισμούς και σε εκτός σχεδίου δασικές και άλλες εκτάσεις, τρέχει τώρα να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση με έκτακτη χρηματοδότηση προς τους Δήμους, προκειμένου να μισθώσουν ιδιωτικά εργολαβικά συνεργεία και να προχωρήσουν άμεσα στην αποκομιδή.

Το θέμα, με τίτλο «καθαρισμός οικοπέδων, μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών», με σχετική εισήγηση του Βασίλη Κικίλια υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, συζητείται στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, που συνεδριάζει υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τη Δευτέρα 1η Ιουλίου 2024.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης με μήνυμα του καλεί σε άμεση κινητοποίηση τους Δήμους τονίζοντας ότι: «Επειδή παρατηρήθηκε το φαινόμενο να στοιβάζονται έξω από τα οικόπεδα τα υπολείμματα από τους καθαρισμούς, καλούνται οι Δήμοι είτε με ίδια μέσα, είτε με ιδιωτικά εργολαβικά συνεργεία και σε συνεργασία με τον Ειδικό Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Νομού Αττικής, να απομακρύνουν κατεπειγόντως αυτούς τους επικίνδυνους εύφλεκτους όγκους. Γι’ αυτό και την προηγούμενη εβδομάδα αποφασίστηκε η παροχή έκτακτης χρηματοδότησης 1,3 εκ. ευρώ σε 46 Δήμους της Αττικής».