Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!
Έντονες αντιδράσεις προκαλεί η απόφαση για τις μαζικές διαγραφές φοιτητών που ξεπέρασαν το ανώτατο όριο φοίτησης, με τον Σύλλογο ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Πατρών να καταγγέλλει το μέτρο ως τιμωρία χωρίς παράπτωμα.
Όπως επισημαίνουν οι πανεπιστημιακοί, η απόφαση αυτή αντιμετωπίζει ως «αδικήματα» τις καθυστερήσεις στις σπουδές, παραβλέποντας τα σοβαρά εμπόδια που αντιμετώπισαν οι φοιτητές, ιδιαίτερα όσοι εισήχθησαν κατά την οικονομική κρίση και την πανδημία.
Οι φοιτητές που εισήχθησαν στα πανεπιστήμια την περίοδο της οικονομικής κρίσης (2010-2018) κλήθηκαν να σπουδάσουν μέσα σε συνθήκες υποχρηματοδότησης, ανεργίας και αυξημένου κόστους διαβίωσης. Χωρίς θεσμοθετημένη μερική φοίτηση, πολλοί αναγκάστηκαν να εργάζονται παράλληλα, καθυστερώντας αναγκαστικά τις σπουδές τους. Επιπλέον, η υποστελέχωση των πανεπιστημίων περιόρισε τη διαθεσιμότητα μαθημάτων και εργαστηρίων, δυσχεραίνοντας την έγκαιρη ολοκλήρωση των σπουδών.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, τα πανεπιστήμια παρέμειναν κλειστά για τρία εξάμηνα, με αποτέλεσμα πολλοί φοιτητές να μην μπορούν να ολοκληρώσουν εργαστηριακές ασκήσεις, πρακτικές ή ακόμα και να εξεταστούν λόγω τεχνολογικών και οικονομικών περιορισμών. Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις για παράταση του ανώτατου ορίου φοίτησης, η κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη τις εξαιρετικές συνθήκες που συνέβαλαν στις καθυστερήσεις αποφοίτησης.
Διαχωρισμός «ενεργών» και «ανενεργών» φοιτητών
Ο νόμος εφαρμόζεται οριζόντια, χωρίς να διαχωρίζει όσους συμμετέχουν ενεργά σε εξετάσεις και εργασίες από εκείνους που έχουν εγκαταλείψει τις σπουδές τους. Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΚΠΑ, το 33% των φοιτητών που ξεπερνούν το όριο φοίτησης παραμένουν ενεργοί και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους. Πανεπιστήμια, όπως το ΑΠΘ και η Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ, έχουν προτείνει κριτήρια όπως η συμμετοχή σε εξετάσεις ή δηλώσεις μαθημάτων, ώστε να αποφεύγονται άδικες διαγραφές. Παρά τις προτάσεις αυτές, η κυβέρνηση επιμένει σε μια γενικευμένη, αυστηρή εφαρμογή του νόμου.
Έλλειψη πανεπιστημιακής στήριξης και κρατικών υποδομών
Ο Σύλλογος ΔΕΠ υπογραμμίζει ότι η πολιτεία, αντί να ενισχύσει τις πανεπιστημιακές υποδομές και να δημιουργήσει μηχανισμούς στήριξης των φοιτητών, επιλέγει να τους τιμωρήσει με διαγραφές. Οι ελλείψεις σε θέσεις πρακτικής άσκησης και οι καθυστερήσεις μαθημάτων λόγω υποχρηματοδότησης αποτελούν βασικά εμπόδια στην ολοκλήρωση των σπουδών, για τα οποία η ευθύνη ανήκει στο κράτος και όχι στους φοιτητές.
Διαγραφές φοιτητών και προώθηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων
Ο Σύλλογος ΔΕΠ συνδέει τις μαζικές διαγραφές με την προώθηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Όπως τονίζεται, το μέτρο μπορεί να οδηγήσει σε μετακίνηση φοιτητών σε ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, ενώ η δυνατότητα αναγνώρισης σπουδών από αυτά εγείρει νομικά ζητήματα. Παράλληλα, η ΠΟΣΔΕΠ καταγγέλλει τη διαγραφή ως μια αντιεκπαιδευτική πρακτική που μετατρέπει τους φοιτητές σε φθηνό εργατικό δυναμικό.
Ολόκληρη η ανακοίνωση των μελών ΔΕΠ
Η απόφαση για τις μαζικές διαγραφές φοιτητών που ξεπέρασαν το ανώτατο όριο φοίτησης προκαλεί έντονες αντιδράσεις, καθώς αντιμετωπίζει ως «αδικήματα» καταστάσεις που δημιουργήθηκαν από συστημικές αδυναμίες του ίδιου του εκπαιδευτικού και κοινωνικού συστήματος. Πρόκειται για μια τιμωρία χωρίς παράπτωμα, που αγνοεί τα εμπόδια που αντιμετώπισαν οι φοιτητές, ιδιαίτερα εκείνοι που εισήχθησαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας.
- Κοινωνικοοικονομικές συνθήκες vs. απουσία υποστηρικτικών μηχανισμών
Οι φοιτητές που εισήλθαν στα πανεπιστήμια κατά την οικονομική κρίση (2010-2018) αντιμετώπισαν έλλειψη χρηματοδότησης, περιορισμένες ευκαιρίες εργασίας και αυξημένα κόστη διαβίωσης. Πολλοί αναγκάστηκαν να εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές, συχνά σε μαύρη εργασία, χωρίς να υπάρχει ουσιαστικό -παρά μόνο στα χαρτιά- νομικό πλαίσιο για μερική φοίτηση ή παράταση εξαιτίας επαγγελματικών υποχρεώσεων. Παράλληλα, τα πανεπιστήμια, λόγω υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης, αδυνατούσαν να προσφέρουν επαρκή μαθήματα ή εργαστήρια, καθυστερώντας την πρόοδο των σπουδών. Η πολιτεία, αντί να δημιουργήσει δομές στήριξης (π.χ. επιδοτήσεις, ψηφιακά εργαλεία), επέλεξε την τιμωρία μέσω διαγραφών.
- Πανδημία COVID-19: Τρία κλειστά εξάμηνα vs. μηδενική ευελιξία
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας (2020-2022), τα πανεπιστήμια παρέμειναν κλειστά για τρία εξάμηνα, με αποτέλεσμα πολλοί φοιτητές να μην μπορούν να ολοκληρώσουν πρακτικές ασκήσεις, εργαστήρια ή να δώσουν εξετάσεις λόγω τεχνολογικού ψηφιακού χάσματος ή οικονομικών δυσκολιών. Παρά τα αιτήματα για παράταση του ορίου φοίτησης, η κυβέρνηση δεν προχώρησε σε ρυθμίσεις που να λαμβάνουν υπόψη αυτές τις συνθήκες, παρά το γεγονός ότι η ίδια η δημόσια πολιτική συνέβαλε στην καθυστέρηση.
- Αδυναμία διαχωρισμού «ενεργών» και «ανενεργών» φοιτητών
Ο νόμος εφαρμόζεται οριζόντια, χωρίς να διαχωρίζει τους φοιτητές που έχουν εγκαταλείψει τις σπουδές από εκείνους που συμμετέχουν ενεργά. Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΚΠΑ, το 33% των φοιτητών που έχουν ξεπεράσει το όριο συμμετέχουν τακτικά σε εξετάσεις και βρίσκονται κοντά στην αποφοίτηση. Πανεπιστήμια όπως το ΑΠΘ και η Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ προτείνουν την εισαγωγή κριτηρίων (π.χ. δήλωση μαθημάτων, συμμετοχή σε εξετάσεις) για να αποφευχθεί η άδικη διαγραφή ενεργών φοιτητών. Ωστόσο, η πολιτεία αρνείται να υιοθετήσει αυτές τις προτάσεις, επιλέγοντας μια απλουστευμένη λύση που τιμωρεί χωρίς διάκριση.
- Απουσία υποδομών και κοινωνικής ευαισθησίας
Αντί να επενδύσει στην αναβάθμιση των πανεπιστημιακών υποδομών ή στη δημιουργία συμβούλων προόδου για τους φοιτητές, η κυβέρνηση μεταφέρει την ευθύνη στους ίδιους τους φοιτητές. Σχολές αναφέρουν ότι οι φοιτητές δεν μπορούν να πάρουν πτυχίο λόγω έλλειψης θέσεων πρακτικής άσκησης, ένα πρόβλημα που προκαλείται από την υποχρηματοδότηση.
- Προτεραιότητα σε ιδιωτικές συμφωνίες vs. δημόσια εκπαίδευση
Καθώς η κυβέρνηση προωθεί την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, οι διαγραφές φαίνονται ως μια τακτική για να δημιουργηθεί μια «δεξαμενή» προς όφελος των νέων ιδιωτικών ιδρυμάτων. Αυτό επιβεβαιώνεται από την έκκληση της ΠΟΣΔΕΠ, η οποία καταδικάζει το μέτρο ως αντιεκπαιδευτικό και ως προσπάθεια να μετατραπούν οι φοιτητές σε «φθηνό εργατικό δυναμικό». Επιπλέον, εάν οι διαγραφέντες φοιτητές στραφούν σε ιδιωτικά πανεπιστήμια και αυτά αναγνωρίσουν τις σπουδές τους στα δημόσια πανεπιστήμια, αυτό δημιουργεί ένα κρίσιμο νομικό επιχείρημα υπέρ τους. Συγκεκριμένα, θα μπορούσαν να στραφούν δικαστικά ενάντια στη διαγραφή τους, υποστηρίζοντας ότι το δημόσιο πανεπιστήμιο δεν έλαβε υπόψη του στοιχεία που τα ιδιωτικά αναγνωρίζουν, επιτρέποντάς τους να συνεχίσουν τις σπουδές τους. Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε μαζικές νομικές διεκδικήσεις και αιτήματα αποζημιώσεων από το κράτος, καθώς η διαγραφή τους μπορεί να θεωρηθεί ως αυθαίρετη πράξη που καθυστέρησε την ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Συμπέρασμα
Οι διαγραφές δεν αποτελούν λύση, αλλά μια εύκολη διαφυγή από την ανάληψη ευθυνών. Η πολιτεία και τα πανεπιστήμια απέτυχαν να δημιουργήσουν τις συνθήκες για την έγκαιρη αποφοίτηση, αγνοώντας οικονομικές, κοινωνικές και υγειονομικές κρίσεις. Αντί να τιμωρούνται οι φοιτητές, πρέπει να ενισχυθούν οι μηχανισμοί στήριξης και να αναθεωρηθεί το εκπαιδευτικό σύστημα, ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες.
Σύλλογος μελών ΔΕΠ Πανεπιστημίου Πάτρας
