Νέα προβλήματα και ασάφειες για την επιστρεπτέα προκαταβολή – Τι να προσέξετε

Ένα φαινομενικά εύκολο προς επίλυση ζήτημα φαίνεται να προκαλεί κύμα έντονης αντιπαράθεσης ανάμεσα στην Πολιτεία και τους φορείς της αγοράς, και αυτό είναι το θέμα της επιστρεπτέας προκαταβολής ειδικά μετά την «σύλληψη» 18.000 επιχειρήσεων και επαγγελματιών που ναι μεν έλαβαν ποσά ενίσχυσης ωστόσο δεν εκπλήρωσαν τους όρους που προβλέπονταν.

Από την άλλη βέβαια οι φορείς της αγοράς θεωρούν ότι αυτό αποτελεί μία ασάφεια του νόμου – για τις περισσότερες περιπτώσεις – και όχι παρανομία και ως εκ τούτου θα πρέπει να υπάρξει ρύθμιση ώστε να μην αναγκαστούν οι επιχειρήσεις να επιστρέψουν τα ποσά της επιστρεπτέας προκαταβολής και μάλιστα εντόκως.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Φοροτεχνικών Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΠΟΦΕΕ) σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι προκύπτουν νέα προβλήματα και ασάφειες στο σύστημα εφαρμογής των όρων της επιστρεπτέας προκαταβολής που έφεραν επιβαρύνσεις σε χιλιάδες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν κληθεί να επιστρέψουν εφάπαξ και εντόκως τα ποσά των ενισχύσεων.

Λίγο πριν την έκδοση της νέας υπουργικής απόφασης για διορθώσεις στο καθεστώς η Ομοσπονδία ζητά την άμεση και οριστική λύση των προβλημάτων καθώς και την παροχή δυνατότητας στους φορολογούμενους να υποβάλλουν ενστάσεις σε περίπτωση απόρριψης των αιτήσεων τους.

Υπενθυμίζεται ότι σε περίπου 18.000 επιχειρήσεις και επαγγελματίες η ΑΑΔΕ έχει αποστείλει «ραβασάκι» με τα οποία καλούνται να επιστρέψουν εφάπαξ και εντόκως το 100% της επιστρεπτέας προκαταβολής έως τις 30 Νοεμβρίου 2022 καθώς από τον έλεγχο προέκυψε ότι δεν τήρησαν τους όρους της επιστρεπτέας προκαταβολής και κυρίως τη ρήτρα απασχόλησης.

Τα 12 προβλήματα
Στην επιστολή της προς την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και την ΑΑΔΕ η ΠΟΦΕΕ καταγράφει τα ακόλουθα 12 προβλήματα προτείνοντας λύσεις:

1. Η απόλυση συνταξιοδότησης δεν χαρακτηρίζεται σωστά στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, με αποτέλεσμα να θεωρείται ότι δεν πληρείται το κριτήριο διατήρησης του αριθμού των εργαζομένων.
2. Μη οριακή συμμόρφωση με το κριτήριο διατήρησης του αριθμού των εργαζομένων. Να λαμβάνεται υπόψη ότι έχει τηρηθεί η υποχρέωση διατήρησης του αριθμού των εργαζομένων εφόσον η διαφορά του μέσου όρου εργαζομένων κατά τους μήνες υποχρέωσης διατήρησης διαφέρει κατά λιγότερο από μία μονάδα (έναντι του μηδενός που ίσχυε ως τώρα) σε σχέση με τον αρχικό αριθμό εργαζομένων που απασχολούσε η επιχείρηση. Για λόγους χρηστής Διοίκησης θα πρέπει να ορισθεί: «εφόσον η διαφορά του μέσου όρου εργαζομένων κατά τους μήνες υποχρέωσης διατήρησης διαφέρει τουλάχιστον κατά δύο μονάδες».
3. Εκ παραδρομής δήλωση της σύμβασης του εργαζόμενου στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ως αορίστου χρόνου ενώ ήταν ορισμένου.
4. Μη υποβολή δικαιολογητικών σε περιοχή που αναζητείται αυτεπάγγελτα (όπως τα Πρωτοδικεία Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Χαλκίδας).
5. Επιχειρήσεις που εκ παραδρομής στην αίτηση χορήγησης, στο σχετικό πεδίο χαρακτηρίστηκαν ως μεσαίες οντότητες, ενώ είναι μικρές, με αποτέλεσμα να ζητείται και Υπεύθυνη Δήλωση Λογιστή, ενώ από τις διασταυρώσεις αποδεικνύεται πως οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις είναι μικρές οντότητες.
6. Υποβολή Φορολογικής Δήλωσης με διαφορετική χρήση από 31/12 ή και εκπρόθεσμη, αλλά εντός των ορίων των ΓΔΟΥ (πχ στην επιστρεπτέα προκαταβολή 4, υποβολή έως 31/3/2022) για δηλώσεις 2019 & 2020.
7. Δεν λαμβάνονται υπόψη εμπρόθεσμες φορολογικές δηλώσεις φορολογικού έτους 2019, σε περιπτώσεις θανάτου του συζύγου (δικαιούχος της επιστρεπτέας η σύζυγος) που σύμφωνα με τον νόμο υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα χειρόγραφα αλλά εκκαθαρίστηκαν το 2022.
8. Δυνατότητα υποβολής Φορολογικής δήλωσης φορολογικού έτους 2019, 2020 και 2021 εφόσον τα δεδομένα αυτών (κυρίως ο κύκλος εργασιών που ασκεί καθοριστική επιρροή στην επιστρεπτέα προκαταβολή) ελέγχονται από τις εμπρόθεσμες δηλώσεις ΦΠΑ και δεν προκύπτουν διαφορές.
9. Δεν υπάρχουν οδηγίες για το πως αντιμετωπίζεται η περίπτωση θανάτου ιδιοκτήτη ατομικής επιχείρησης που έχει λάβει επιστρεπτέα προκαταβολή.
10. Δεν έχουν ληφθεί υπόψιν περιπτώσεις μετασχηματισμών επιχειρήσεων όπου απαιτείται διακοπή και έναρξη με νέο ΑΦΜ.
11. Επιχείρηση που έχει εγκριθεί για επιστρεπτέες, δεν πληρώθηκε ποτέ ενώ έχουν υποβληθεί ενστάσεις.
12. Έχουν πιστωθεί τα ποσά επιστρεπτέας προκαταβολής σε αγρότες και τους ζητείται η επιστροφή μαζί με προσαυξήσεις ενώ έχουν κάνει αίτημα με το de minimis και όχι με το πλαίσιο.

Οι ενέργειες του υπ. Οικονομικών
Επισημαίνεται ότι μετά τις έντονες αντιδράσεις επαγγελματιών και επιχειρήσεων για τα «ραβασάκια» της ΑΑΔΕ το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι προχωρά στην έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης για την αντιμετώπιση τεχνικών ζητημάτων που προέκυψαν με την έκδοση βεβαιώσεων αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών της επιστρεπτέας προκαταβολής η οποία θα προβλέπει μεταξύ άλλων:

-παράταση μέχρι 30/12/2022 της προθεσμίας για την υποβολή δικαιολογητικών στην ηλεκτρονική πλατφόρμα «myBusinessSupport» της ΑΑΔΕ για όσες επιχειρήσεις δεν έχουν ακόμη υποβάλει πλήρως τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη λήψη της επιστρεπτέας προκαταβολής.

-αναδρομική έως και 2 χρόνια αλλαγή του κριτηρίου διατήρησης του μέσου όρου του αριθμού των εργαζομένων, βάσει στοιχείων του ΕΡΓΑΝΗ. Με το ισχύον καθεστώς απαγορεύονταν οι απολύσεις για όσες επιχειρήσεις ζητούσαν να λάβουν επιστρεπτέα, αφού θα έπρεπε να υπάρχει μηδενική διαφορά, στο μέσο όρο των εργαζομένων κάθε μήνα. Με τη νέα ρύθμιση αν έκαναν σε περίπτωση που προχώρησαν σε απολύσεις προσωπικού θα θεωρείται πως έχει τηρηθεί η ρήτρα απασχόλησης, αρκεί η διαφορά του μέσου όρου εργαζομένων κατά τους μήνες υποχρέωσης διατήρησης να διαφέρει κατά λιγότερο από μία μονάδα (έναντι του μηδενός που ίσχυε ως τώρα) σε σχέση με τον αρχικό αριθμό εργαζομένων που απασχολούσε η επιχείρηση.