«Δεν θα αποφύγω τον πειρασμό να σχολιάσω κάποιες από τις ιστορικές
αναδρομές του κ. Στυλιανίδη. Ανάμεσα στις άλλες, είπε ότι «η εξωτερική
πολιτική, κατορθώσαμε αυτά τα σαράντα επτά χρόνια, να μην είναι για
εσωτερική κατανάλωση». Δεν επιτρέπεται να τα λέτε αυτά, κύριε Στυλιανίδη.
Σε καμία περίπτωση. Και δεν θα αναφερθώ στις Πρέσπες και όλα αυτά. Θα
αναφερθώ στην πρόταση του Πρωθυπουργού λίγες μόνοώρες πριν,
απευθυνόμενος στον Αλέξη Τσίπρα «για σας είναι ξένη η γλώσσα του
πατριωτισμού». Δεν είναι φράσεις αυτές να ακούγονται όταν μιλάμε για
σημαντικά θέματα.
Έρχομαι, όμως, στο προκείμενο. Τα επιχειρήματα έχουν ακουστεί διεξοδικά
και από τον Πρόεδρο τον Αλέξη Τσίπρα και από τον εισηγητή τον Γιώργο
Κατρούγκαλο. Θέλω, όμως, να ξεκινήσω, κύριε Υπουργέ των Εξωτερικών
από κάποια πράγματα: Όταν μία χώρα λέει ότι είναι σύμμαχη με μια άλλη
χώρα, η συμμαχία εμπεριέχει αμοιβαιότητα. Το να ανανεώνεται μια Συμφωνία
με μία άλλη χώρα, ετησίως, είναι θέμα κύρους, συμβολικά, της ίδιας της
χώρας και μάλιστα της μικρότερης χώρας.
Τι σημαίνει ο όρος «θέλουμε να είμαστε προβλέψιμοι»; Τι σημαίνει αυτό για
μια χώρα; Όταν είσαι σύμμαχος, συμφωνείς σε πέντε πράγματα τα οποία είναι
επωφελή και για τους δύο. Τι σημαίνει αυτό; Θα ήθελα να το καταλάβω. Τι
σημαίνει ο όρος -είπε ο Πρωθυπουργός, πάλι, απευθυνόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ-
«υπερασπίζεστε την ουδετερότητα». Είμαστε σε πόλεμο; Ο όρος
ουδετερότητα έχει ειπωθεί για την Τουρκία -γιατί συζητάμε σε κρίσιμες
εποχές- στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Τώρα όσοι την λένε επιτήδεια, δεν
καταλαβαίνουν τι γίνεται και τι γεωπολιτικές ανακατατάξεις έχουμε. Τι σημαίνει
«είσαστε με την ουδετερότητα»; Όχι, είμαστε με συμμαχίες, με πολυδιάστατη
εξωτερική πολιτική. Δεν κατάλαβα, σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο το να
έχει η χώρα μία πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική σημαίνει ότι δεν έχει
εξωτερική πολιτική; Είναι μερικά πράγματα που μου διαφεύγουν.
Κι έρχομαι στο πιο κρίσιμο απ’ όλα. Άκουσα σχεδόν όλη την
επιχειρηματολογία από όλους και λέω όλους γιατί κυρίως άντρες συνάδελφοι
μίλησαν από τους Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. Η επιχειρηματολογία
λοιπόν ήταν «είμαστε στη Δύση», «είμαστε στο στρατόπεδο της Δύσης» κ.λπ.
Θέλω να σας ρωτήσω, κύριε Υπουργέ των Εξωτερικών -και θα ήθελα κάποια
στιγμή μια απάντηση- τι σημαίνει είμαστε με τη Δύση; Εναντίον ποιου; Σε
αυτήν τη φάση των τεράστιων γεωπολιτικών ανακατατάξεων και
αναταράξεων, είμαστε στη Δύση σε σχέση με ποια Ανατολή; Βεβαίως και
είμαστε κατά της ρωσικής εισβολής. Αυτό είναι δεδομένο. Και όσες
προσπάθειες και να γίνανε για πατριδοκαπηλία σε αυτό το θέμα, δεν έπιασαν
στον κόσμο. Είναι δεδομένο. Ταχθήκαμε υπέρ των κυρώσεων. Τι σημαίνει,
όμως, είμαστε στη Δύση και ποιος την καθορίζει αυτήν τη Δύση στην οποία
εμείς πρέπει να είμαστε προβλέψιμοι; Έχουν δημιουργηθεί στρατόπεδα και
δεν το ξέρουμε; Και σε αυτό το ερώτημα και σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία σε
ποιο στρατόπεδο είναι με τη δική σας λογική, έτσι όπως την άκουσα να
αναπτύσσεται, στη Δύση ή στην Ανατολή; Γιατί είπε και ο Γιώργος Τσίπρας
πως αυτό, το ότι ο ρόλος της Τουρκίας είναι υποβαθμισμένος, είναι για γέλια.
Το φωνάζαμε ευθύς εξαρχής από τότε που αναλάβατε και τώρα βέβαια έχει
φτάσει στο αποκορύφωμα.
Η Τουρκία έχει τα δικά της συμφέροντα και στο πλαίσιο των
τουρκοαμερικανικών σχέσεων τα διεκδικεί και τα έχει έτσι ακριβώς όπως
θέλει. Όμως, εγώ θέλω να πω και κάτι άλλο, γιατί συζητάμε σε αυτήν την
κρίσιμη φάση. Λέτε συνέχεια ότι η Αμερική ξαναγυρίζει στην Ανατολική
Μεσόγειο, ενώ κοιτάει τον Ειρηνικό και όλα αυτά. Ξαναγυρίζει στην Ανατολική
Μεσόγειο και είναι κρίσιμο να μας έχει εμάς ως προβλέψιμο σύμμαχο. Όμως,
στην Ανατολική Μεσόγειο όπου τίθεται και το θέμα της ενεργειακής
στρατηγικής όπου ενσωματώνεται και η Τουρκία, υπάρχει κάτι που να
διεκδικούμε εμείς, κύριε Υπουργέ και να λέμε ότι εμείς με την Τουρκία θέλουμε
να καταργηθεί το Casus Belli, θέλουμε ειρηνική επίλυση, θέλουμε τη Χάγη και
σε αυτό το πλαίσιο των συμμαχιών μας πρέπει να φροντίσουν οι ισχυροί μας
σύμμαχοι να κατευθυνθούμε, να έχουμε αυτή την προοπτική μπροστά μας;
Εμένα μου δημιουργεί τεράστια εντύπωση η αναβάθμιση των F-16. Μήπως
πάμε σε μια συμμαχία με τη Δύση, όχι όπως την προσδιορίζουμε εμείς. Εμείς
είμαστε μια ευρωπαϊκή, νατοϊκή χώρα και δεσμευόμαστε. Με ποιον όμως,
αντίπαλο σε Ανατολή; Πρέπει να ξέρουμε αντίπαλο ή τι σχέσεις θέλουμε να
έχουμε. Εδώ όμως, τι βλέπω με τα F-16; Θα πηγαίνουμε σε εξοπλισμούς
συνέχεια και δηλώσεις αμερικανικές «βρείτε τα μεταξύ σας»; Εξοπλισμοί από
εδώ, εξοπλισμοί από εκεί.
Άκουσα τον κ. Θεοχάρη και πραγματικά εξεπλάγην αν αυτή είναι η θέση της
Νέας Δημοκρατίας. Είπε «οι παιδαριώδεις θέσεις περί Χάγης και ειρήνης».
Από πότε είναι παιδαριώδεις θέσεις αυτές, οι οποίες είναι πάγιες θέσεις της
ελληνικής εξωτερικής πολιτικής; Θα ήθελα να το ξέρω. Θα ήθελα να ξέρω αν
έχουμε αλλάξει.
Θέλω να κλείσω, με ένα πράγμα. Σε αυτήν την κρίσιμη φάση που ζούμε -είχαν
ξεκινήσει τα σύννεφα πάρα πολύ καιρό πριν- η ρωσική εισβολή έφερε
τεράστιες και θα έχει τεράστιες συνέπειες. Η λέξη ειρήνη για μια χώρα σαν την
Ελλάδα είναι απαγορευμένη, όπως άκουσα από τον κ. Θεοχάρη; Εμείς το να
παίξουμε τον ρόλο αυτού που πιέζει και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής
Ένωσης και στο πλαίσιο της Δύσης με το ότι πρέπει να σταματήσει ο πόλεμος
με διπλωματικούς τρόπους, να επέλθει η ειρήνη στην περιοχή γιατί αυτό μας
συμφέρει κατεξοχήν, αυτό δεν είναι πατριωτική στάση; Εγώ αναρωτιέμαι γι’
αυτό μίλησα για μερικά γενικότερα πράγματα σ’ αυτήν την κρίσιμη περίοδο».