17.4 C
Aigio
Πέμπτη, 21 Νοεμβρίου, 2024
spot_img

Όταν η πανώλη… χτύπησε Καλάβρυτα, Πάτρα! Η ξεχασμένη ιστορία της πρώτης καραντίνας που έφερε στο “φως” η έρευνα του Ν. Τζανάκου

ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΟΙ ΘΑΝΑΤΟΙ ΚΑΙ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ TIMES ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ

 – Σωτήρια αποδείχθηκε η αντίδραση του Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια που κάλεσε Ιατρική βοήθεια από Ιταλία και Γαλλία. Επεβλήθη καραντίνα και διεσώθη η κατάσταση, μετά όμως από χιλιάδες απώλειες…

του Αχιλλέα Ροδίτη (από εφημερίδα Πολιτεία)

Η υπόθεση πανώλης σε αιγοπρόβατα που ευτυχώς δεν έχει αγγίξει προς το παρόν τη Δυτική Ελλάδα με κρούσματα, όπως φάνηκε από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν, με τους μηχανισμούς της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας να επιδεικνύουν άμεσα αντανακλαστικά, ανέσυραν από την μνήμη μας ένα παλαιότερο αφιέρωμα της «Πολιτείας» για την πρώτη επιδημία πανώλης, σε άνθρωπο, που είχε θέσει σε καραντίνα την Πάτρα και υπήρξε η πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη επιδημία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.

Ήταν ένα αφιέρωμα που παρουσιάστηκε χάρη στην πολυετή έρευνα και τα στοιχεία που αυτή έφερε στο «φως», από τον πρώην αντιδήμαρχο Πατρέων και ιστορικό συγγραφέα κ. Νίκο Τζανάκο.

Τζανάκος
Ο πρώην Αντιδήμαρχος Πάτρας και Ιστορικός Συγγραφέας – Ερευνητής κ. Νίκος Τζανάκος

Ήταν, λοιπόν, η πανώλη που χτύπησε την Πάτρα και την Αχαΐα, αρχής γενομένης από τα Καλάβρυτα, το 1828. Για το θέμα είχαν γράψει και οι «Times» του Λονδίνου. Η πανώλη, εμφανίσθηκε επίσης στις   Σπέτσες και την Ύδρα, καθώς και από ένα πλοίο με Άραβες, που έπιασε λιμάνι στη Μεθώνη.

Η ΑΙΤΙΑ

Μετά την απελευθέρωση, τα σκουπίδια που άφηναν για χρόνια οι Τούρκοι εκτεθειμένα και οι σωροί των ερειπίων της κατεστραμμένης πόλης, έγιναν εστίες μόλυνσης, με αποτέλεσμα να εξαπλωθούν επιδημίες. Αμέσως μετά την παρουσία των γαλλικών στρατευμάτων στην Πελοπόννησο, οι Έλληνες άρχισαν να επιστρέφουν στα χωριά τους. Επέστρεψε και κάποιος Μελισσαρόπουλος, στο Βραχνί των Καλαβρύτων. Εκείνος μετέφερε τη φοβερή για την εποχή ασθένεια της πανώλης. Η πανώλη, προκάλεσε  πολλούς θανάτους και υπήρξε κίνδυνος να εξαπλωθεί, σε όλη την Ελλάδα από την Αίγινα έως τα Ιωάννινα.

Η ΠΡΩΤΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 1828, κυκλοφορεί στην Πάτρα η πρώτη εφημερίδα, ο  «Ταχυδρόμος της Ανατολής». Μια Γαλλική εφημερίδα που τυπωνόταν στην Πάτρα και αποστέλλετο και στην Γαλλία, στις οικογένειες των στρατιωτών οι οποίοι βρίσκονταν στην Ελλάδα. Σε όλα τα πρώτα της φύλλα είχε ρεπορτάζ για την επιδημία πανώλης και τον θάνατο πολλών Γάλλων στρατιωτών. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι πέθαναν πάνω από χίλιοι Γάλλοι στρατιώτες. Η εφημερίδα «Ταχυδρόμος της Ανατολής» κάνει αναλυτικές αναφορές, για τον αριθμό των κατοίκων των Καλαβρύτων, πόσοι από αυτούς είναι προσβεβλημένοι από πανώλη, πόσοι έχουν πεθάνει καθώς και για το χωριό Βραχνί, το οποίο έχει τα περισσότερα θύματα.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ

Ο Καποδίστριας, με αστραπιαίες για την εποχή κινήσεις, όπως φανερώνουν και οι επιστολές του, που διασώζονται, επικοινωνεί με ειδικούς στην Ιταλία, στέλνει εντολές για τα μέτρα που πρέπει να παρθούν και συνεννοείται με τον Γάλλο Μαιζών, αφού οι Γάλλοι, θα μπορούσαν να παρέμβουν πιο αποφασιστικά. Ο γιατρός Πάλλας, μαζί με την αστυνομία, καταφθάνουν στην περιοχή, προκειμένου να εφαρμόσουν μέτρα καταστολής της νόσου, καθώς και να ορίσουν κανόνες υγιεινής. Στις 20/12/1828 φθάνουν στην Πάτρα, δύο  Γαλλικά επιβατικά πλοία, με γιατρούς, προσωπικό και νοσοκόμες. Για τα παραπάνω, κάνουν λόγο το 1828 και οι Times του Λονδίνου.

Οδός στην Πάτρα αφιερωμένη στον Στρατηγό Ιγκονέ:

λεζαντα 1 (1)

ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ

Ο γιατρός Πυλαρινός ζητεί από τους Γάλλους να λάβουν μέτρα, για να αποφευχθεί η εξάπλωση της πανώλης, στη γύρω περιοχή των Καλαβρύτων, αλλά και σε ολόκληρη την Πελοπόννησο, της οποίας πολλά χωριά έχουν ερημωθεί. Ο Μαιζών, με τον φόβο η πανώλη να αποδεκατίσει το στράτευμα, έδωσε εντολή στον στρατηγό Ιγκονέ, να μεταβεί με στρατό και ειδικούς στα Καλάβρυτα για να πάρει τα κατάλληλα μέτρα. Ο Ιγκονέ μεταβαίνει στα Καλάβρυτα με 8 λόχους στρατιωτών και τρόφιμα. Με τη βοήθεια των συμπατριωτών του γιατρών, Μπομπιλιέ και Φρομανζέ, κατόρθωσε να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικό τρόπο την επιδημία.

Είχε ζητήσει από τις τοπικές αρχές να καίνε κάθε σπίτι μέσα στο οποίο είχε πεθάνει κάποιος από πανούκλα και να εκτοπίζουν από τα χωριά όλες τις οικογένειες, που κάποια μέλη τους είχαν προσβληθεί από την αρρώστια. Επίσης, απέκλεισε την περιοχή, θέτοντάς την σε καραντίνα και αφήνοντας μία δίοδο δίπλα σε ποταμό, (την χρησιμοποίησε σαν πρόχειρο λοιμοκαθαρτήριο), για όποιον εισερχόταν ή εξερχόταν. Οι ενέργειές του φέρουν αποτέλεσμα και σταμάτησε η μετάδοση της πανώλης. Όταν ο Ιγκονέ ολοκλήρωσε την αποστολή του και γύρισε στην Πάτρα, έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από Έλληνες που κατέκλεισαν το λιμάνι.

Ο Στρατηγός Ιγκονέ και ο Κυβερνήτης Ι. Καποδίστριας

λεζαντα 2 (1)

Να σημειωθεί ότι μια πρώτη αποστολή είχε προηγηθεί λίγες μέρες νωρίτερα, από δύο Γάλλους χειρούργους και δύο Έλληνες που έφυγαν στις 5 Δεκεμβρίου για τα Καλάβρυτα, για να συγκεντρώσουν παρατηρήσεις για την ασθένεια. Μάλιστα, στις αναφορές τους γραφόταν μεταξύ άλλων: «Τα Καλάβρυτα είναι χτισμένα σε μικρή απόσταση από τη δεξιά  όχθη του Κερυνίτη, δεκατρείς λεύγες ανατολικά των Πατρών. Ο αέρας της κοιλάδας, παρά το ύψος της είναι γεμάτος πυρετούς και πολύ ανθυγιεινός, εξ αιτίας των βάλτων που σχηματίζονται από τις πλημμύρες του ποταμού…».

Σχετικά άρθρα

- Advertisement -spot_img
- Advertisement -spot_img
- Advertisement -spot_img
- Advertisement -spot_img

Δείτε ακόμα