«Και εγένετο… Καρνάβαλος» από το σπιράλ στην Αγορά Αργύρη
Η μεγάλη γιορτή της Πάτρας κορυφώνεται αυτό το Σαββατοκύριακο. Το σπιράλ κρατάει ανοικτή την έκθεση “Και εγένετο… Καρνάβαλος” και τις δύο ημέρες, από το πρωί ως το βράδυ. Υποδεχόμαστε τους επισκέπτες της Πάτρας στην πόλη του Καρναβαλιού και τους παρουσιάζουμε τον Βασιλιά Καρνάβαλο δια χειρός Δημήτρη Βούρτση, από το 1951 ως τις μέρες μας, μέσα από την αναδρομική εικαστική έκθεση του σπουδαίου Καρναβαλοποιού.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ
Πρόκειται για μία αναδρομική εικαστική έκθεση του εμβληματικού καλλιτέχνη του Πατρινού Καρναβαλιού, Δημήτρη Βούρτση. Εκτίθενται επιλεγμένα έργα του καλλιτέχνη τα οποία συνιστούν παράλληλα μία αναδρομή στην πρόσφατη ιστορία του Πατρινού Καρναβαλιού. Στην έκθεση παρουσιάζονται τα πορτρέτα του Βασιλιά Καρνάβαλου από τη δεκαετία του 1950 μέχρι τις μέρες μας, μικρογραφίες ιστορικών αρμάτων του Βασιλιά Καρνάβαλου όπως πρωτο-παρουσιάστηκαν στην έκθεση «Ό,τι δεν κάηκε» όταν η Πάτρα ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα το 2006, αντίγραφο του εμβληματικού πίνακα για το Πατρινό Καρναβάλι που βρίσκεται στο παλιό Δημαρχείο της Πάτρας και άλλα καρναβαλικά έργα του καλλιτέχνη.
Εκτός από την ειδική ξενάγηση στα εκθέματα και μία εικονική επίσκεψη στο εργαστήρι του Δημήτρη Βούρτση, οι επισκέπτες θα μπορούν να παρακολουθούν συλλεκτικά βίντεο από την ιστορία του Πατρινού Καρναβαλιού, να φυλλομετρούν σπάνιο ενημερωτικό υλικό από καρναβάλια του παρελθόντος καθώς και να συμμετάσχουν σε διαδραστικές δραστηριότητες στο χώρο. Οι διοργανωτές κατέστησαν την έκθεση ένα χώρο καρναβαλικής αναφοράς κατά τις δύο τελευταίες εβδομάδες της φετινής Αποκριάς.
Ο Βούρτσης για τον Βούρτση:
«Μου αρέσει να φτιάχνω πρόσωπα, αλλά δεν έκανα ποτέ επισήμως τον ζωγράφο. Ο Καρνάβαλος είναι άλλη υπόθεση. Έχει ένα τεράστιο κοινό και τίποτα από τις κουραστικές και ανώφελες «καλλιτεχνικές» συζητήσεις. Μέσα στις αποθήκες του γκαζιού του Δήμου, λίγο έξω από την Πάτρα, είναι το Μεγάλο Ατελιέ! Εκεί μέσα γίνεσαι απ’ όλα: σιδεράς, ηλεκτρολόγος, μεταφορέας, φροντιστής σκηνικών, σκηνογράφος, γλύπτης, ζωγράφος και πάνω απ’ όλα σκηνοθέτης. Είσαι ο μέγας τελετάρχης μιας πανάρχαιας τελετουργίας, της μοναδικής ίσως που έφτασε ως τις μέρες μας λαμπρή και ακέραιη. Ο Καρνάβαλος βγαίνει από την αποθήκη κοντά στην θάλασσα, διασχίζει όλη την πόλη σαν Βασιλιάς προπομπός της Άνοιξης για μια ημέρα. Το βράδυ τον καίνε και τον καταστρέφουν για να ξαναγεννηθεί την άλλη χρονιά. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που όλα αυτά είναι η δουλειά μου».
Το σπιράλ για την έκθεση
Ο επικεφαλής της ανεξάρτητης δημοτικής παράταξης Πέτρος Ψωμάς δήλωσε, με αφορμή την επιλογή του σπιράλ να τιμήσει φέτος τον Δημήτρη Βούρτση:
«Τιμούμε αυτόν τον εμβληματικό καλλιτέχνη του Καρναβαλιού μας και επιχειρούμε παράλληλα μία αναδρομή στην πρόσφατη ιστορία του Πατρινού Καρναβαλιού. Στην έκθεση παρουσιάζονται επιλεγμένα έργα του από τα 60 χρόνια Καρναβαλικής Τέχνης που συμπληρώνει φέτος.
Θεωρώντας πως το μέλλον του θεσμού χρειάζεται εξωστρέφεια και μόνιμη στέγη, ενώνουμε τη φωνή μας με την πρόταση του για τη δημιουργία “Καρναβαλικού Μουσείου” στην πόλη. Θα είναι η καρδιά του “Καρναβαλικού Θεματικού Πάρκου” που η Πάτρα έχει ανάγκη και εμείς έχουμε οραματιστεί».
Λίγα λόγια για τον Δημήτρη Βούρτση
Ο Δημήτρης Βούρτσης, εμπνευσμένος από την αμεσότητα της παραδοσιακής, λαϊκής και ναΐφ τέχνης, έχει αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στις εικαστικές τέχνες που πλαισιώνουν το Πατρινό Καρναβάλι ήδη από τη δεκαετία του 1960. Στη διάρκεια της μακρόχρονης καλλιτεχνικής του πορείας έχει συνεργαστεί με καταξιωμένους δημιουργούς, όπως οι Θ. Στεφόπουλος, Γ. Παπαθεοδώρου και Γ. Μπογδανόπουλος, ενώ δίπλα του έχουν μαθητεύσει πολλοί νέοι καλλιτέχνες. Παραμένει έως σήμερα ενεργό μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας και του Συλλόγου Καλών Τεχνών Πάτρας «Κωστής Παλαμάς». Η προσφορά του αναγνωρίστηκε με την ανακήρυξή του σε επίτιμο πρόεδρο του Συλλόγου, μια διάκριση που επιβεβαιώνει την καλλιτεχνική του συνεισφορά. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές καθώς και στο Δημοτικό Μέγαρο Πατρών.
Γεννημένος στην Πάτρα το 1947, εργάστηκε αρχικά ως επιγραφοποιός, έπειτα ως διακοσμητής εσωτερικών χώρων, ενώ παράλληλα μυήθηκε στην τέχνη της αγιογραφίας. Επηρεασμένος από τη βυζαντινή εικονογραφία, δημιούργησε με την πάροδο των χρόνων πολυάριθμα έργα που σήμερα κοσμούν εκκλησίες στην Αχαΐα και τους γειτονικούς νομούς. Παράλληλα, συνέβαλε στη δημιουργία σκηνικών και καλλιτεχνικών κατασκευών για το θέατρο, ειδικά στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας (Εκάβη του Ευριπίδη, σκην. Ν. Περέλης, 1985). Σημαντική ήταν επίσης η συμβολή του στην κατασκευή γλυπτών για την τελετή έναρξης των Μεσογειακών Αγώνων στην Αθήνα το 1991.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 ξεκίνησε να ασχολείται με τις καρναβαλικές κατασκευές, μαθητεύοντας δίπλα στον ζωγράφο Γρηγόρη Παπαθεοδώρου. Από το 1978, που ανέλαβε για πρώτη φορά τη δημιουργία του άρματος του Βασιλιά Καρνάβαλου, έως το 1987, φιλοτέχνησε έντεκα «Βασιλιάδες» και πλήθος άλλων αρμάτων. Το 1988, έπειτα από δική του πρόταση, συγκροτήθηκε το Καρναβαλικό Συνεργείο του Δήμου Πατρών.
Το 1990 δημιούργησε το προσωπικό του εικαστικό εργαστήριο, αφιερωμένο στη γλυπτική, την κεραμική και τη ζωγραφική, σε προάστιο της Πάτρας. Την ίδια χρονιά παρουσίασε το έργο του «Φλεγόμενος Καρνάβαλος», επιλέγοντας ως μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης μια Εγκατάσταση που στον αφηγηματικό της χώρο, στοιχεία από τη λαϊκή παράδοση του καρναβαλιού μεταμορφώνονται σε έργο σύγχρονης τέχνης.
Παράλληλα με την καλλιτεχνική του δραστηριότητα, έχει συγκεντρώσει και διαφυλάξει ένα πολύτιμο προσωπικό αρχείο για το Πατρινό Καρναβάλι, το οποίο περιλαμβάνει φωτογραφίες, βίντεο, έγγραφα, μακέτες και συναφή υλικά. Ο ίδιος έχει οραματιστεί τη δημιουργία ενός Λαογραφικού Μουσείου αφιερωμένο στο Καρναβάλι, με στόχο τη διατήρηση και την ανάδειξη της πολιτιστικής μνήμης αυτού του θεσμού.