Tο θετικό μομέντουμ του 2023 για τα δημοσιονομικά συνεχίζεται και το 2024, όπως προκύπτει από τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης προϋπολογισμού σε τροποποιημένη ταμειακή βάση για τον Ιανουάριο. Το πρωτογενές πλεόνασμα ξεπερνάει τα 2,1 δισ.ευρώ, περίπου 1 δισ. πάνω από τον ορισθέντα στόχο.

Το υπουργείο Οικονομικών, ωστόσο, περιορίζει τις «προσδοκίες», επισημαίνοντας ότι «το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς του πρωτογενούς πλεονάσματος έναντι του στόχου σε ταμειακούς όρους δεν προσμετράται στο πρωτογενές αποτέλεσμα του 2024 σε δημοσιονομικούς όρους», (δηλαδή όπως το μετρά η ΕΕ).

Η εικόνα είναι αναμφίβολα, πάντως, θετική και σ’ αυτό συμβάλλουν αποφασιστικά τα φοροέσοδα, που υπερποδίδουν τον Ιανουάριο του 2024, όπως και τους προηγούμενους μήνες του 2023.

Συγκεκριμένα τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5.654 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 461 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.

Η υπερεκτέλεση αυτή εκτιμάται ότι προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος του προηγούμενου έτους που εισπράττονται σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024 όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ κλπ.).

Ειδικότερα και σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου 2024, το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 2.122 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.118 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2.773 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023.

Ενδεικτικά, ποσά ύψους 159 εκατ. ευρώ που αφορούν έσοδα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας τα οποία εισπράχθηκαν ετεροχρονισμένα, καθώς και 205 εκατ. ευρώ που αφορούν σε ετεροχρονισμό πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων, δεν επηρεάζουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους, ενώ η διαφορά στις καθαρές εισπράξεις φόρων ύψους 399 εκατ. ευρώ προσμετράται σχεδόν στο σύνολό της στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023, επομένως το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει σημαντικά από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Οπως επισημαίνει το οικονομικό επιτελείο, τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Τον Ιανουάριο 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 6.549 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 825 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως: α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 399 εκατ. ευρώ μετά την αφαίρεση των επιστροφών, β) στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ κατά 211 εκατ. ευρώ και γ) στην είσπραξη ποσού 159 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Μάρτιο 2024.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 501 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 62 εκατ. ευρώ από τον στόχο (439 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 925 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 211 εκατ. ευρώ από τον στόχο (714 εκατ. ευρώ).

Μειωμένες οι δαπάνες

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2024 ανήλθαν στα 5.616 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 190 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (5.806 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Επίσης είναι μειωμένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κατά 70 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των μειωμένων ταμειακών μεταβιβαστικών πληρωμών σε λοιπά νομικά πρόσωπα.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 403 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας κατά 205 εκατ. ευρώ.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 948 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 213 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην υπερεκτέλεση του ΠΔΕ κατά 222 εκατ. ευρώ.

Σημειωτέον ότι με την έναρξη του οικονομικού έτους, οι φορείς αναλαμβάνουν κατά προτεραιότητα πιστώσεις για την εξυπηρέτηση των απλήρωτων υποχρεώσεων των προηγούμενων ετών, καθώς και στο πλαίσιο των πολυετών υποχρεώσεων.