Το επερχόμενο τοπίο για τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα

Διαδοχικές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό με κυβερνητική απόφαση, διατήρηση του παγώματος των “τριετιών” και συνέχιση σύναψης ιδίως επιχειρησιακών συμβάσεων ή συμφωνιών.

Αυτά αναμένεται να είναι τα τρία βασικά στοιχεία του μισθολογικού τοπίου για τα επόμενα δύο έτη, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, οι οποίοι λαμβάνουν υπ’ όψιν το κυρίαρχο πλέον σενάριο που (μετά και τις κάλπες της 21ης Μαΐου) προβλέπει ανανέωση της κυβερνητικής θητείας για τη Νέα Δημοκρατία.

Η Ν.Δ. δεν έχει εξαγγείλει καμία αλλαγή στο καθεστώς καθορισμού του κατώτατου μισθού, αν και έχει δεσμευτεί στην αύξηση του κατά 22% έως το 2027.

Παράλληλα, έχει δεσμευτεί για μείωση της ανεργίας κάτω από το 10% το 2025, κάτι που θα αποτελέσει εξέλιξη-κλειδί για το ξεπάγωμα των τριετιών το 2026.Play Video

Εξάλλου, το προεκλογικό πρόγραμμά της δεν προβλέπει καμία αλλαγή στο Εργασιακό, γεγονός που σημαίνει πως όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις οφείλουν να εγγραφούν στο συνδικαλιστικό Μητρώο στο οποίο ανήκουν προκειμένου να ασκήσουν δράση (π.χ. υπογραφή συλλογικών συμβάσεων). Mε βάση αυτό το σενάριο:

Κατώτατος μισθός
Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο καθορισμού του κατώτατου μισθού θα μείνει ως έχει (καθώς η Ν.Δ. δεν έχει εξαγγείλει αλλαγή του), δηλαδή και το 2024, ο νέος κατώτατος μισθός θα αναπροσαρμοστεί με απόφαση της κυβέρνησης μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, επιστημονικούς φορείς (ΙΟΒΕ, ΚΕΠΕ, κ.λπ.) και την Τράπεζα της Ελλάδας.

Οι σχετικές διαδικασίες θα ξεκινήσουν στις αρχές του 2024 και θα καταλήξουν την άνοιξη του ίδιου έτους, οπότε θα ισχύσει και νέος κατώτατος μισθός.

Υπενθυμίζεται πως η Ν.Δ. έχει εξαγγείλει αύξηση του κατώτατου μισθού (μικτά) στα 950 ευρώ, δηλαδή μία αύξηση της τάξεως του 22% έως το 2027. Αυτό σημαίνει πως κατά μέσο όρο, ο κατώτατος μισθός θα αυξάνεται κατά 5,5% κατά μέσο όρο κάθε χρόνο.

Κομβικό ρόλο στις αποφάσεις στις αποφάσεις αναμένεται, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, να παίξει η πορεία του πληθωρισμού, καθώς ήταν η ανοδική πορεία του εν λόγω μεγέθους που οδήγησε σε σημαντικές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό το 2022 (9,5%) και το 2023 (9,4%). Εφόσον επαληθευθούν οι τελευταίες επίσημες προβλέψεις (εαρινή έκθεση Κομισιόν), ο πληθωρισμός φέτος θα ανέλθει στο 4,2%.

Με βάση όλα τα παραπάνω (δηλαδή τις προεκλογικές δεσμεύσεις της Ν.Δ. και τις προβλέψεις για τον πληθωρισμό), οι προσεχείς αυξήσεις στον κατώτατο μισθό θα είναι ηπιότερες σε σχέση με εκείνες του 2022-2023 (σχεδόν 20%) αλλά και του 2019 (11%).

Τριετίες
Διακηρυγμένη πρόθεση της Ν.Δ. είναι το ξεπάγωμα των τριετιών, όταν το ποσοστό ανεργίας πέσει κάτω από το 10%, όπως προβλέπει και ο σχετικός νόμος.

Ο ίδιος νόμος ξεκαθαρίζει πως λαμβάνεται υπ’ όψιν το ποσοστό ανεργίας με βάση την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού και όχι σε εθνικοαναλογιστική βάση.

To Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα προβλέπει πως η ανεργία θα πέσει στο 10% (με βάση την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού) το 2025 και στο 9,8% το 2026.

Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου, τότε οι τριετίες θα ξεπαγώσουν το 2027.

Ωστόσο το προεκλογικό πρόγραμμα της Ν.Δ. προβλέπει μείωση της ανεργίας κάτω από το 10% το 2025. Αν επαληθευθεί η πρόβλεψη της Ν.Δ., τότε οι τριετίες θα ξεπαγώσουν οι τριετίες το 2026, οδηγώντας σε αυξήσεις 10%.

Αυτό σημαίνει πως, αν δεν υπάρξει καμία προς κάτω αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την ανεργία, θα παραμείνουν παγωμένες οι τριετίες τόσο το 2024, όσο και το 2025, δηλαδή για τα επόμενα δυόμισι χρόνια.

Παράλληλα, πρέπει να επισημανθεί πως το αναμενόμενο ξεπάγωμα τους το 2026 ή το αργότερο το 2027 δεν θα είναι “οριζόντιο” (όπως ισχύει με τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό), καθώς θα ποικίλει χρονικά η εφαρμογή του, δεδομένου ότι κάθε εργαζόμενος θα κλείνει σε διαφορετική στιγμή τα 3, 6 ή 9 έτη προϋπηρεσίας σε συναφή επάγγελμα.

Με άλλα λόγια, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, η επιβάρυνση την οποία θα υποστούν οι επιχειρήσεις από τις αυξήσεις δεν θα είναι ταυτόχρονη, ούτε θα αφορά όλους τους εργαζομένους τους, με συνέπεια να μπορούν να αντεπεξέλθουν οι ίδιες πιο άνετα στις αυξημένες μισθολογικές και μη μισθολογικές δαπάνες.

Συλλογικές συμβάσεις
Η Ν.Δ. δεν έχει εξαγγείλει καμία αλλαγή στο εργασιακό καθεστώς του ιδιωτικού τομέα. Αυτό σημαίνει πως θα συνεχιστεί η εφαρμογή του νόμου Χατζηδάκη (2021).

Ένα από τα κρίσιμα σημεία του είναι εκείνο που διέπει τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Συγκεκριμένα, όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις υποχρεούνται να εγγραφούν στο αντίστοιχο Μητρώο τους (οι εργατικές στο εργατικό συνδικαλιστικό Μητρώο και οι εργοδοτικές στο εργοδοτικό Μητρώο). Όποια οργάνωση δεν εγγραφεί, δεν μπορεί να ασκήσει καμία συνδικαλιστική δράση, ενώ ακόμη και αν υπογράψει συλλογική σύμβαση αυτή δεν θα ισχύει καν, πόσο μάλλον να είναι υποχρεωτική και για τα μη μέλη των εργοδοτικών ενώσεων.

Έως τώρα πολύ λίγες είναι οι κλαδικές εργατικές και εργοδοτικές συνδικαλιστικές οργανώσεις οι οποίες έχουν εγγραφεί στο Μητρώο (σ.σ. μεταξύ άλλων και γιατί αναμένουν τις αποφάσεις της ολομέλειας του ΣτΕ, στο οποίο έχουν προσέφυγαν εργατικά σωματεία) στο οποίο υπάγονται με συνέπεια να είναι ακόμη πιο λίγες οι κλαδικές συμβάσεις οι οποίες έχουν υπογραφεί, πόσο μάλλον, έχουν καταστεί υποχρεωτικές.

Αντίθετα, αυξητικό είναι το πλήθος των επιχειρησιακών συλλογικών συμβάσεων ή ακόμα και των συμφωνιών μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων (χωρίς να μεσολαβεί κάποια συλλογική σύμβαση) για αυξήσεις στους μισθούς.

capital