Ξεμπλοκάρει το Αποτεφρωτήριο της Πάτρας

του Αχιλλέα Ροδίτη

Το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών, στην Πάτρα, είναι ένα έργο που είχε «παγώσει» παρότι αποτελούσε προτεραιότητα της δημοτικής αρχής απ’ όταν ανέλαβε το 2014. Σύμφωνα όμως με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο, Χρήστο Κορδά, οι διαδικασίες προχωρούν και πάλι. Μέσα στο επόμενο διάστημα θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για τη μελέτη του έργου, βάσει της προμελέτης που είχε κερδίσει τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που είχε κάνει ο δήμος πριν από τρία χρόνια.

Ο χώρος αυτός βρίσκεται ως γνωστόν στο Βιοτεχνικό Πάρκο και είναι το οικόπεδο που είχε εξασφαλίσει την κυριότητα του ο δήμος μέσα από την διαδικασία του πλειστηριασμού αφού είχε βγει στο “σφυρί” λόγω των χρεών του ΒΙΑΠΑ προς την κατασκευαστική εταιρεία που είχε αναλάβει την δημιουργία του πάρκου.

 Υπάρχει χώρος, υπάρχει πρόταση – μελέτη, αυτό που μένει είναι να βρεθεί το πρόγραμμα εκείνο που θα χρηματοδοτήσει το έργο. Κάτι που οι αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου θα αναζητήσουν είτε μέσα από το νέο ΕΣΠΑ, είτε από διάφορα προγράμματα δημοσίων επενδύσεων.

Εφόσον το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών της Πάτρας υλοποιηθεί, την διαχείριση του θα την έχει αναλάβει εξ ολοκλήρου ο δήμος, καθώς με βάση τα στοιχεία που είχαν προκύψει από αντίστοιχη μελέτη, σε τρία με τέσσερα χρόνια από την λειτουργία του, μπορεί να έχει γίνει η απόσβεση του έργου.

Έκταση και έσοδα

Το οικόπεδο στο οποίο πρόκειται να κατασκευαστεί το κέντρο αποτέφρωσης έχει εμβαδόν 10.396,41 τ.μ. και σήμερα ο χώρος εντός του οικοπέδου είναι ελεύθερος και αδιαμόρφωτος. Το κόστος κατασκευής εκτιμάται στα 2 εκατ. ευρώ και η απόσβεση εκτιμάται ότι μπορεί να γίνει σε περίπου τέσσερα χρόνια, με βάση το κόστος για κάθε αποτέφρωση.

Συγκεκριμένα, σήμερα, μεταφέρονται από την Ελλάδα στη Βουλγαρία προς αποτέφρωση 3.000 σοροί – εκεί η αποτέφρωση κοστίζει περίπου 600 ευρώ. Στο αποτεφρωτήριο της Πάτρας η κάθε καύση εκτιμάται ότι θα κοστίζει περίπου 400 ευρώ, ενώ οι δύο κλίβανοι μπορούν να πραγματοποιούν περίπου 2.500 αποτεφρώσεις τον χρόνο.

Πώς θα είναι το αποτεφρωτήριο

Λειτουργικότητα και μυστικισμό είναι τα χαρακτηριστικά που προσέδωσε η συντάκτρια με αφορμή τα σχέδια και τις μακέτες για το αποτεφρωτήριο της Πάτρας. Όπως συγκεκριμένα αναφέρεται, οι αρχιτέκτονες εμπνεύστηκαν από τις πρωτογενείς ταφικές δομές των τύμβων και σχεδίασαν ένα σχεδόν υπόσκαφο συγκρότημα, εσωστρεφές. 

Ο πυρήνας του κτιρίου, ένα μεγάλο κεντρικό αίθριο και η μικρή εσωτερική αυλή καύσης, φιλτράρει το φως και καδράρει τον ουρανό και τον τόπο. Ο επισκέπτης κατηφορίζει στην αχαϊκή γη έχοντας πλάι του το υδάτινο στοιχείο. Οι αρχιτέκτονες σχεδιάζουν ένα διάτρητο διάφραγμα από κιβωτούς-τεφροδόχους προσανατολισμένους ώστε να επιτρέπεται στο φως της δύσης να εισχωρεί στο αίθριο, αναδεικνύοντας το ανάγλυφο δάπεδο. Το χαραγμένο μοτίβο του έχει αναφορές στον γεωμετρικό διάκοσμο των κεραμικών της Αρχαϊκής περιόδου, με σύμβολα οικεία σε πολλές θρησκείες και πολιτισμούς.

Με την κατάργηση φινιρίσματος του εξωτερικού κελύφους μειώνεται το κόστος κατασκευής και η μακροχρόνια συντήρηση του κτιρίου. Τα προϊόντα των εκσκαφών θα αξιοποιηθούν για να κατασκευάσουν το μεγαλύτερο μέρος του συγκροτήματος: τον τύμβο, το τοπίο ενθύμησης και τη βασική όψη. Η χρήση του χώματος ως φυσική μόνωση μειώνει σημαντικά τις ενεργειακές απαιτήσεις του κέντρου. Εκτός από το χώμα, τα υλικά που θα πρωταγωνιστούν θα είναι η φυσική φύτευση, οι κατακόρυφες επιφάνειες από πεπιεσμένη γη, το λευκό ανεπίχριστο σκυρόδεμα. Και παράλληλα, οι γεωμετρίες των σκιών λειτουργούν σαν ηλιακό ρολόι.

Οι αντιδράσεις κατοίκων

Σαφώς και η κατασκευή ενός αποτεφρωτηρίου συνοδεύεται από αντιδράσεις κατοίκων. Βέβαια στη συγκεκριμένη περίπτωση του ΒΙΟΠΑ της Πάτρας δεν φαίνεται να έχουν οργανωθεί αντιδράσεις πέραν των φυσιολογικών ορίων. Έντονη υπήρξε η δυσφορία κατοίκων λόγω έλλειψης ενημέρωσης από τους αρμόδιους φορείς, όχι όμως κάποια σθεναρή αντίσταση με σκοπό την παρεμπόδιση κατασκευής του έργου. Αυτό που διατυπώθηκε δηλαδή, ήταν ότι οι κάτοικοι έχουν άγχη, απορίες και ανασφάλειες τις οποίες όμως κανείς από τον Δήμο δεν φρόντισε να καλύψει μέσω ενός κύκλου ενημερωτικών συναντήσεων με τους κατοίκους. Και ακριβώς αυτό είναι που ζητούν οι ίδιοι.