Υπουργείο Εργασίας: Έρχεται 9ωρο και απλήρωτες υπερωρίες

Το υπουργείο Εργασίας με εγκύκλιο του καθιερώνει το 9ωρο στη βιομηχανία με την έξτρα ώρα να είναι απλήρωτη για τους εργαζόμενους. Πρόκειται για εγκύκλιο που υπογράφει η γενική γραμματέας Εργασιακών Σχέσεων, Άννα Στρατινάκη λίγες μόλις μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων από τη Νίκη Κεραμέως.

Σημειώνουμε ότι από την 1η Ιουλίου μπαίνουν σε εφαρμογή η ψηφιακή κάρτα οργάνωσης του ωραρίου και η εξαήμερη εργασία. Η εξαήμερη εργασία αφορά επιχειρήσεις 24ωρης λειτουργίας όπως οι βιομηχανίες, ενώ η ψηφιακή κάρτα ισχύει και για τις βιομηχανίες και για το λιανεμπόριο και έχει στόχο να περιορίσει την αδήλωτη εργασία, τις υπερβάσεις ωραρίων και τις αδήλωτες και απλήρωτες υπερωρίες.

Η σχετική εγκύκλιος που υπογράφτηκε με αφορμή την ψηφιακή κάρτα εργασίας αναφέρει: «Η βιομηχανία είναι ένας κλάδος οικονομικής δραστηριότητας, στον οποίο ενδέχεται να απαιτείται χρόνος προετοιμασίας των εργαζομένων, πριν την ανάληψη υπηρεσίας και μετά την λήξη της.

Στην περίπτωση που ισχύει κάτι τέτοιο, ο χρόνος αυτός, ο οποίος δεν δύναται να υπερβαίνει τα 30’ λεπτά προ της έναρξης και τα 30’ λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας (εκτός αν απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος προετοιμασίας που δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους και μπορεί να αποδειχτεί κατά την ελεγκτική διαδικασία), δεν αποτελεί χρόνο εργασίας»!

Επίσης η εγκύκλιος αναφέρει πως «για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που ανήκουν στον κλάδο της βιομηχανίας και από 01.01.2024 έχουν υποχρέωση να χρησιμοποιούν την ψηφιακή κάρτα για τη μέτρηση του χρόνου εργασίας τους, επισημαίνονται τα εξής:

Γενικά, ως χρόνος εργασίας θεωρείται κάθε περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας ο εργαζόμενος βρίσκεται στη διάθεση του εργοδότη και ασκεί τα καθήκοντα του, σύμφωνα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις για κάθε κατηγορία εργαζομένων ( αρ. 2 του Π.Δ. 88/99 ), ενώ δεν περιλαμβάνονται σε αυτόν, οι διακοπές και τα διαλείμματα εργασίας (αρ. 14 του Π.Δ.27.6.1932 όπως ισχύει) καθώς και ο χρόνος προετοιμασίας του εργαζόμενου προς παροχή εργασίας [π.χ. η είσοδος στην περιοχή των εγκαταστάσεων της επιχείρησης, η αλλαγή ενδυμασίας εφόσον αυτή απαιτείται λόγω της θέσης/καθηκόντων εργασίας, η μετάβαση στη θέση παροχής εργασίας, το πλύσιμο μετά την ολοκλήρωση της εργασίας κ.λ.π, (ΑΠ 317/65)], εκτός αν υφίσταται διαφορετική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου.

Η βιομηχανία είναι ένας κλάδος οικονομικής δραστηριότητας, στον οποίο ενδέχεται να απαιτείται χρόνος προετοιμασίας των εργαζομένων, πριν την ανάληψη υπηρεσίας και μετά τη λήξη της.

Στην περίπτωση που ισχύει κάτι τέτοιο, ο χρόνος αυτός, ο οποίος δεν δύναται να υπερβαίνει τα 30΄ λεπτά προ της έναρξης και τα 30΄ λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας (εκτός αν απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος προετοιμασίας που δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους και μπορεί να αποδειχτεί κατά την ελεγκτική διαδικασία), δεν αποτελεί χρόνο εργασίας και συνεπώς η σήμανση της ψηφιακής κάρτας για την εν λόγω κατηγορία εργαζομένων θα πρέπει να λαμβάνει χώρα:

– Κατά την έναρξη της εργασίας, μετά το πέρας της ολοκλήρωσης του χρόνου προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας και

– Κατά την λήξη της εργασίας, πριν την έναρξη του χρόνου προετοιμασίας για αποχώρηση.

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που βρεθεί εργαζόμενος να εργάζεται κατά τον χρόνο προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας ή ξεκινήσει να εργάζεται μετά την ολοκλήρωση της προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας χωρίς να έχει σημάνει την ψηφιακή του κάρτα, θα επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας οι προβλεπόμενες κυρώσεις. Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις που ο εργαζόμενος έχει σημάνει την κάρτα του κατά την λήξη της εργασίας του και συνεχίσει να εργάζεται κατά τον χρόνο προετοιμασίας για αποχώρηση».

«Κουκούλωμα» της υποδηλωμένης εργασίας
Ενα κρίσιμο ζήτημα που περιλαμβάνεται στην εγκύκλιο είναι η δυνατότητα της «ευέλικτης προσέλευσης» του εργαζόμενου μέχρι 120 λεπτά.

Με τη μέθοδο αυτή, πρώτον, ο εργοδότης μπορεί να μεταβάλλει καθημερινά την έναρξη και τη λήξη του ωραρίου εργασίας σε ένα εύρος 4 ωρών, χωρίς καν να θεωρείται καταχρηστική η συνεχής αλλαγή ωραρίου! Και, δεύτερον, το «ευέλικτο ωράριο» προσφέρει στον εργοδότη τη δυνατότητα να καλύψει τα ίχνη της υποδηλωμένης εργασίας. Για παράδειγμα: Εργαζόμενος με ωράριο 08.00 – 16.00 αναγκάζεται να δουλεύει έως τις 18.00. Αν η κάρτα ενεργοποιείται με υπόδειξη του εργοδότη κάθε μέρα στις 10.00, τότε μπορεί «νόμιμα» να κάθεται έως τις 18.00.

Στην περίπτωση που γίνει έλεγχος στο διάστημα 08.00 – 10.00 ο εργοδότης εύκολα μπορεί να ισχυριστεί πως ο εργαζόμενος μόλις προσήλθε στην εργασία του καθώς βρίσκεται εντός του διαστήματος «ευέλικτης προσέλευσης» και να «χτυπήσει» την κάρτα. Η «ευελιξία» αυτή δίνεται και για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, δηλαδή για την κατηγορία εργαζομένων που πλήττεται σε τεράστιο βαθμό από την υποδηλωμένη εργασία.

Και τρία «χτυπήματα» δώρο
Το «κερασάκι στην τούρτα» είναι η πρόβλεψη που αναφέρει η εγκύκλιος ότι υπάρχει η περίπτωση να μη «χτυπηθεί» η κάρτα από «αμέλεια» του εργαζόμενου (!). Σε αυτήν την περίπτωση, λοιπόν, για «μέχρι 3 μονά χτυπήματα τον μήνα ανά εργαζόμενο» δεν θα επιβάλλεται πρόστιμο, παρά θα γίνεται σύσταση.

Η παραπάνω λίστα εξαιρέσεων δεν είναι εξαντλητική καθώς είναι σίγουρο ότι θα προστεθούν κι άλλες κατά την εφαρμογή της «ψηφιακής κάρτας», ενώ δεν θα λείψουν και οι διάφοροι συνδυασμοί τους καθώς η εργοδοσία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα ευρηματική, ιδιαίτερα όταν έχει μπροστά της ένα τόσο πλούσιο μενού για τη διάλυση κάθε έννοιας σταθερού εργάσιμου χρόνου και για την απογείωση της δουλειάς – λάστιχο.

Οι εξαιρέσεις
Πέρα από όλα τα παραπάνω με άλλες διατάξεις της ερμηνευτικής εγκυκλίου ορίζονται σαφώς οι εξαιρέσεις από την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας.

Ειδικότερα, οι εξαιρέσεις αφορούν τους εξής εργαζόμενους:

Εργαζόμενοι με τηλεργασία: «Ο Μηχανισμός της Ψηφιακής κάρτας, στην παρούσα φάση, εφαρμόζεται μόνο για εργαζόμενους με φυσική παρουσία στον χώρο παροχής εργασίας της επιχείρησης και συνεπώς οι εργαζόμενοι που εργάζονται με τηλεργασία δεν έχουν υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας κατά τις ημέρες που εργάζονται με το συγκεκριμένο σύστημα οργάνωσης του χρόνου εργασίας, επισημαίνεται στην εγκύκλιο.

Ειδικές κατηγορίες εργαζομένων με μη σταθερό τόπο παροχής εργασίας, ο οποίος μεταβάλλεται συνεχώς μέσα στην ημέρα: «Υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων οι οποίοι, βάσει της φύσης του αντικειμένου εργασίας τους (π.χ. ιατρικοί επισκέπτες, επιθεωρητές πωλήσεων, περιοδεύοντες πωλητές, τεχνικοί, οδηγοί, εργαζόμενοι που επισκέπτονται τους πελάτες του εργοδότη τους, διαφημιστές κ.λπ.) δεν έχουν έναν σταθερό τόπο παροχής εργασίας αλλά είναι αναγκασμένοι να μετακινούνται τακτικά από τον έναν τόπο παροχής εργασίας στον άλλο, κατά την διάρκεια της ημέρας. Εφόσον, οι εν λόγω εργαζόμενοι βρεθούν να απασχολούνται σε σημείο εκτός του σταθερού τόπου εργασίας τους και προκειμένου να μπορούν να αποδείξουν ότι θεωρείται δικαιολογημένη η μη σήμανση της ψηφιακής κάρτας στις εγκαταστάσεις των πελατών τους, θα πρέπει να φέρουν μαζί τους αντίγραφο της σύμβασης εργασίας τους καθώς και αντίγραφο του πίνακα προσωπικού, από τα οποία να προκύπτει όχι μόνο ο εργοδότης τους αλλά και η ειδικότητα και ο τόπος παροχής εργασίας τους, από τα οποία να συνάγεται η δυνατότητα μη σήμανσης της ψηφιακής τους κάρτας».

Τα διευθυντικά στελέχη των 900 ευρώ…
Τέταρτο δωράκι στην εργοδοσία είναι ότι οι εργαζόμενοι που θεωρούνται διευθυντικά στελέχη «εξαιρούνται από την υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας», όπως αναφέρεται και στην εγκύκλιο. Εδώ το «κόλπο» βρίσκεται στην αλλαγή προϋποθέσεων για να χαρακτηριστεί ένας εργαζόμενος διευθυντικό στέλεχος, η οποία έγινε με μια άθλια Υπουργική Απόφαση μετά την ψήφιση του νόμου Χατζηδάκη.

Μέχρι τότε έπρεπε να συντρέχουν σωρευτικά ορισμένες προϋποθέσεις όπως: Πολύ μεγαλύτερες αποδοχές από τον μέσο μισθό, διευθυντικό δικαίωμα πάνω στους εργαζόμενους, θέση εποπτείας μέσα στην επιχείρηση, δικαίωμα λήψης αποφάσεων και υπογραφής αντί για τον εργοδότη κ.ά.

Ειδικότερα για τα διευθυντικά στελέχη προβλέπεται: «Οι εργαζόμενοι που κατέχουν θέση εποπτείας, ή διεύθυνσης, ή εμπιστευτική για τους εν λόγω εργαζόμενους απαιτείται η υποβολή Δήλωσης Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης – Οργάνωση Χρόνου Εργασίας καθώς και η συμπλήρωση: Ψηφιακή οργάνωση του χρόνου εργασίας:[ΝΑΙ]- Κάρτα Εργασίας: [ΝΑΙ] ΑΛΛΑ δεν απαιτείται Ψηφιακό Ωράριο και Δήλωση Έναρξης – Λήξης Ψηφιακής Κάρτας.

Συνεπώς, οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι εξαιρούνται από την υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας, εφόσον από την ατομική σύμβαση εργασίας τους και από τον τρόπο που είναι δηλωμένοι στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ προκύπτει ότι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω Υ.Α.

Ευνόητο είναι ότι εφόσον δεν πληρούνται τα ανωτέρω, σε περίπτωση που βρεθούν εργαζόμενοι να απασχολούνται στον χώρο παροχής εργασίας του εργοδότη χωρίς να υφίσταται σήμανση της ψηφιακής τους κάρτας, θα επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας, οι προβλεπόμενες κυρώσεις. Για τους εν λόγω εργαζόμενους απαιτείται η υποβολή Δήλωσης Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης – Οργάνωση Χρόνου Εργασίας καθώς και η συμπλήρωση: Ψηφιακή οργάνωση του χρόνου εργασίας:[ΝΑΙ]- Κάρτα Εργασίας: [ΝΑΙ] ΑΛΛΑ δεν απαιτείται Ψηφιακό Ωράριο και Δήλωση Έναρξης – Λήξης Ψηφιακής Κάρτας.

Συνεπώς, οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι εξαιρούνται από την υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας, εφόσον από την ατομική σύμβαση εργασίας τους και από τον τρόπο που είναι δηλωμένοι στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ προκύπτει ότι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω Υ.Α.

Ευνόητο είναι ότι εφόσον δεν πληρούνται τα ανωτέρω, σε περίπτωση που βρεθούν εργαζόμενοι να απασχολούνται στον χώρο παροχής εργασίας του εργοδότη χωρίς να υφίσταται σήμανση της ψηφιακής τους κάρτας, θα επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας, οι προβλεπόμενες κυρώσεις».

aftodioikisi.gr